| Tez Türü | Yüksek Lisans |
| Ülke | Türkiye |
| Kurum/Üniversite | Kastamonu Üniversitesi |
| Enstitü | Fen Bilimleri Enstitüsü |
| Anabilimdalı | Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı |
| Tez Onay Yılı | 2020 |
| Öğrenci Adı ve Soyadı | Hakan CAN |
| Tez Danışmanı | DOÇ. DR. KORHAN ENEZ |
| Türkçe Özet | Orman kaynaklarını korumak, bütünlüğünü sağlamak, biyolojik çeşitliliğini muhafaza etmek, verimliliğini artırarak ormanların ekolojik, ekonomik ve sosyal faydalarından sürdürülebilir şekilde yararlanmak esas amaçlardandır. Orman yolları, bu faydaları sağlamakta en temel görevi üstlenmektedir. Bu çalışmada orman yolları yönetiminin güçlü, zayıf yönleri ile fırsat ve tehditlerinin değerlendirilmesi yapılarak yönetsel stratejilerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Orman yolları yönetiminde bir strateji oluşturmak amacıyla SWOT analizi kullanılmıştır. Bunun için uzman görüşlerinden SWOT analizi için alt faktörler belirlenmiş olup, güçlü yönler 6, zayıf yönler 5, fırsatlar 5 ve tehditler için ise 6 faktör belirlenmiştir. Bu analiz ile birlikte 5 adet strateji kriteri de geliştirilmiştir. SWOT analizi, nitel bir analiz ve karar verme yöntemidir. Ancak faktörlerin etkilerini ve önem derecelerinin belirlenmesinde analitik bir sonuç vermemektedir. Bu nedenle bu faktörlerin sayısallaştırılması için bulanık analitik hiyerarşi prosesi kullanılmış olup, literatürde en çok kullanılan Buckley ve Chang yaklaşımları ile modellenmiştir. Uzman görüşleri ile hazırlanan bu faktör ve stratejiler anketler aracılığıyla elde edilmiştir. SWOT analizi için hazırlanan 22 alt faktör ile birlikte 5 strateji kriteri toplamda 170 adet ikili karşılaştırma yapılarak, bulanık analitik hiyerarşi prosesi ile birlikte sayısallaştırılarak modellenmiştir. Bunun sonucunda, en önemli faktörün her iki yaklaşıma göre fırsat faktörlerinden F4 faktörü `Orman Yangınları Kontrolüne Yardımcı Olması` tespit edilmiştir. Buckley yaklaşımına göre en düşük faktör fırsat faktörlerinden F2 `Orman Varlığının Artmasına Yönelik Çalışmalara Destek Olması`, Chang yaklaşımına göre ise tehditler faktörlerinden T6 faktörü `Yasadışı Avlanma ve Taşımaya Neden Olma` tespit edilmiştir. Buckley ve Chang yaklaşımlarına göre stratejiler arasında önem derecesi en yüksek strateji S2 `Orman Ve Orman Kaynaklarını Korumak ve Fiziksel Altyapıyı Geliştirmek` olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda önem derecesi en yüksek alt faktör grubunun zayıf yönler olduğu, en düşük ise fırsat faktörü olduğu belirlenmiştir. Karar verme süreçlerinde nitel analizler sayısallaştırılarak modellenmesi, bu sayede faktörler arasında karşılaştırma yapılmasını sağladığından daha gerçekçi çözümler üretilebileceği düşünülmektedir. |
| İlgilizce Özet | The basic purposes of protecting forest resources are to maintain their integrity, to preserve their biological diversity, to benefit from the ecological, economic and social benefits of forests by increasing their productivity. Forest roads have primary duty in providing these benefits. In this study, it is aimed to reveal managerial strategies by evaluating strengths and weaknesses as well as opportunities and threats of forest roads. SWOT analysis was used to create a strategy in forest road management. For this, sub-factors were identified for SWOT analysis in accordance with expert views. In this respect, 6 factors were determined for strengths and weaknesses while 5 factors were specified for opportunities and threats. 5 strategy criteria were also developed for this analysis. SWOT analysis is a qualitative analysis and decision-making method. However, it does not provide an analytic result in determination of effects and significance levels of factors. For this reason, fuzzy analytical hierarchy process was used to digitize these factors, and Buckley and Chang approaches, used most in the literature, were modelled. These factors and strategies, prepared in accordance with expert views, were obtained by questionnaires. 22 sub-factors prepared for SWOT analysis and 5 strategy criteria were modelled by digitizing together with the fuzzy analytical hierarchy process after making a total of 170 paired comparisons. To this end, the most significant factor was determined to be F4 factor `Helping Forest Fires Control` from opportunity factors according to both approaches. The lowest factor was specified to be F2 `Supporting Activities for Increasing Forest Existence` from the opportunity factors according to Buckley approach while this was T6 factor `Causing Illegal Hunting and Transport` from the threats factors in line with Chang approach. It was concluded that whereas the strategy with the highest significance among the strategies determined in line with the views of experts according to Buckley and Chang approaches was S2 `Protecting Forest and Forest Resources and Improving Physical Infrastructure`. It was identified in accordance with the obtained results that the weaknesses were the sub-factor group with the highest significance while the opportunity factor was specified to have the lowest significance. In decision-making processes, it is thought that more realistic solutions can be produced, as qualitative analysis is digitized and modeled, thus enabling comparison between factors. |
