img
Kastamonu Ilgaz dağı yaban hayatı geliştirme sahası ve Gavurdağı yaban hayatı geliştirme sahası arasındaki yaban hayatı ekolojik koridorlarının belirlenmesi
Tez Türü Yüksek Lisans
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kastamonu Üniversitesi
Enstitü Fen Bilimleri Enstitüsü
Anabilimdalı Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2023
Öğrenci Adı ve Soyadı Büşra KALLECİ
Tez Danışmanı DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZKAN EVCİN
Türkçe Özet Bu çalışma 2021-2023 yılları arasında Kastamonu Ilgaz Dağı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ve Gavurdağı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası'nda yürütülmüştür. Hedef türler olarak belirlenen ayı (Ursus arctos), karaca (Capreolus capreolus), kızılgeyik (Cervus elaphus), kurt (Canis lupus) ve yaban domuzu (Sus scrofa) için yaban hayatı ekolojik koridorlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada yaban hayatı envanter tekniklerinden hat boyu sayım, iz-belirti tekniği ve fotokapan yöntemi kullanılarak hedef türlere ait veriler elde edilmiştir. Çalışmanın yöntemi iki aşamada ele alınmıştır. Öncelikle belirlenen türlere ait habitat uygunluk modellerinin oluşturulması için, yalnızca var verilerine dayalı çalışma yaklaşımını temel alan MaxEnt yazılımı kullanılmıştır. Bu amaçla türlere ait envanter teknikleri sonucu elde edilen veriler ile çevresel değişkenler Maksimum Entropi (MaxEnt) yöntemi kullanılarak 7 tekerrürle analiz edilmiştir. Türlerin her biri için ayrı ayrı habitat uygunluk modelleri oluşturulmuş ve modellere ait ROC değerleri ayı için 0,835; karaca için 0,826; kızılgeyik için 0,817; kurt için 0,827 ve yaban domuzu için 0,808 olarak bulunmuştur. İkinci aşamada ise yaban hayatı ekolojik koridorlarının oluşturulması için Coğrafi Bilgi Sistemleri kullanılarak Devre Teorisi (Circuit Theory) yaklaşımını temel alan Linkage Mapper programı kullanılmıştır. Türlerin her biri için bağlantı haritaları elde edilmiş sonrasında ise bu haritalardaki düğüm noktaları ve direnç yüzey alanları tespit edilmiştir. Sonuç olarak, ayı, karaca, kızılgeyik, kurt ve yaban domuzu için iki saha arasındaki yaban hayatı ekolojik koridorları belirlenmiştir. Yapılan bu tez çalışması, koridor ekolojisi üzerine Türkiye'de detaylı olarak yapılmış ilk tez çalışmasıdır. Bu nedenle çalışmanın, yapılacak diğer çalışmalara öncülük etmesi beklenmektedir. Ayrıca ülkemizde yürütülen yaban hayatı çalışmalarına ve yaban hayatı yönetimine önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.
İlgilizce Özet This study was carried out in Kastamonu Ilgaz Mountain Wildlife Reserve and Gavurdagi Wildlife Reserve between 2021-2023. It was aimed to determine the wildlife ecological corridors for brown bear (Ursus arctos), roe deer (Capreolus capreolus), red deer (Cervus elaphus), gray wolf (Canis lupus) and wild boar (Sus scrofa) which were determined as target species. In the study, detection of target species was obtained by using transect method, indirect observations and the camera-trap method, The method of the study was discussed in two stages. First of all, Maximum Entropy (MaxEnt) software was used to create habitat suitability models of the target species, which is based on the presence-only data approach. In this context, the data obtained as a result of the inventory techniques of the target species and the environmental variables were analyzed in seven replications in the MaxEnt method. Habitat suitability models were created separately for each of the target species and the ROC values of the models were 0.835 for brown bear; 0.826 for roe deer; 0.817 for red deer; 0.827 for gray wolf and 0.808 for the wild boar. In the second stage, Linkage Mapper Software, which is based on the Circuit Theory approach by using Geographic Information Systems, was used to create wildlife ecological corridors. Connectivity maps were obtained for each of the species, and then the focal nodes and resistance surface areas in these maps were determined. As a result, important wildlife ecological corridors between the two sites were determined for our target species, brown bear, roe deer, red deer, gray wolf and wild boar. This thesis study is the first detailed thesis on corridor ecology in Türkiye. For this reason, it is expected that the study will lead to other studies to be carried out. In addition, it is thought to make significant contributions to wildlife studies and wildlife management in our country.