img
Matematik öğretmeni adaylarının pedagojik alan bilgileri gelişiminin 4MAT modeli kapsamında incelenmesi
Tez Türü Doktora
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kastamonu Üniversitesi
Enstitü Fen Bilimleri Enstitüsü
Anabilimdalı İlköğretim Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2018
Öğrenci Adı ve Soyadı Feyza ALİUSTAOĞLU
Tez Danışmanı DOÇ. DR. ABDULKADİR TUNA
Türkçe Özet Bu araştırmanın amacı matematik öğretmeni adaylarının doğrusal denklem ve eğim konusundaki pedagojik alan bilgileri (alan bilgisi, öğrencileri anlama bilgisi ve öğretimsel stratejiler bilgisi) ve PAB öz-yeterliklerinin gelişimini incelemektir. Araştırmada iç içe karma araştırma deseni kullanılmış olup nicel verilerden elde edilen sonuçlar süreç esnasında ve süreç sonunda toplanan nitel verilerle desteklenmiştir. Araştırma Özel Öğretim Yöntemleri I ve II dersleri kapsamında yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubu 16'sı deney grubunda, 14'ü kontrol grubunda olmak üzere 30 matematik öğretmen adayından oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak pedagojik alan bilgisi testi, ders planları, gözlemler, pedagojik alan bilgisi öz-yeterlik testi ve öz-yeterlik testine dayalı olarak yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmeler kullanılmıştır. Verilerin analizi araştırmacı tarafından geliştirilen pedagojik alan bilgisi testine yönelik veri analiz çerçevesi ve ders planı değerlendirme rubriğine göre yapılmıştır. Öğretmen adaylarının PAB bileşenlerinin her birindeki gelişimleri istatistiksel testler (Wilcoxon işaretli sıralar testi, bağımlı örneklemler için t-testi gibi) kullanılarak ve betimsel analizler yapılarak sunulmuştur. Uygulamalar öncesinde her iki grupta yer alan öğretmen adaylarına PAB ön testi uygulanmıştır. Özel Öğretim Yöntemleri I dersi kapsamında deney grubunda yer alan öğretmen adaylarına 4MAT modeli hakkında eğitim verilmiştir. Daha sonra öğretmen adaylarının bu modele dayalı ders planları hazırlamaları istenerek 4MAT modeline yetkinlik kazanmalarını sağlanmıştır. Özel Öğretim Yöntemleri II dersi kapsamında ise öğretmen adaylarından doğrusal denklem ve eğim konularına yönelik 4MAT modeline uygun ders planı hazırlamaları istenmiştir. Öğretimler sonrası tartışmalar ve öz/akran değerlendirmeler yapılmış, bu tartışmaları ve değerlendirmeleri dikkate alarak ders planlarını düzenlemeleri istenmiştir. Kontrol grubunda yer alan öğretmen adayları ise herhangi bir modele bağlı kalmadan ders planları geliştirmişler ve öğretimlerini gerçekleştirmişlerdir. Uygulamalar bittikten sonra her iki gruba PAB son testi uygulanmıştır. Ayrıca deney grubunda yer alan öğretmen adaylarının PAB öz-yeterlik durumlarındaki değişim incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda deney grubunda yer alan öğretmen adaylarının PAB gelişimlerinin kontrol grubundan anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği görülmüştür. Deney grubunda yer alan öğretmen adaylarının alan bilgisi, öğrencileri anlama bilgisi ve öğretimsel stratejiler bilgisi bileşenlerinin her birinde anlamlı düzeyde gelişim gösterdiği bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının her bir bileşene ait öz-yeterlik düzeylerinde de olumlu değişimler olduğu belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçların öğretmen adaylarının pedagojik alan bilgilerini geliştirmeye yönelik çalışmalar için önemli olduğu düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Pedagojik alan bilgisi, cebir, öğretmen adayları, 4MAT modeli
İlgilizce Özet In this study it was aimed to investigate the development of pedagogical content knowledge (content knowledge, knowledge of student understanding and knowledge of instructional strategies) and PCK self-efficacy of mathematics teacher candidates in linear equation and slope subjects. The mixed research design was used in the research and the results obtained from the quantitative data were supported with qualitative data collected during the process and at the end of the process. The research was conducted within the context of Special Teaching Methods I and II. The study group consisted of 30 mathematics teacher candidates, 16 of which were in the experimental group and 14 of them were in the control group. As a data collection tool, pedagogical content knowledge test, lesson plans, observations, pedagogical content knowledge self-efficacy test and semi-structured interviews based on self-efficacy test were used. The data were analyzed according to the data analysis framework for the pedagogical content knowledge test and the lesson plan rubric developed by the researcher. The development of teacher candidates in each of the PCK components was presented by using statistical tests (e.g. Wilcoxon signed rank test, t-test for dependent samples) and descriptive analysis. Before applications, PCK pre-test was applied to the teacher candidates in both groups. Within the scope of Special Teaching Methods I, teacher candidates in the experimental group were trained on 4MAT model. Then, the teacher candidates were asked to prepare lesson plans based on this model, and thus, they gained competence in 4MAT model. In the context of Special Teaching Methods II, the teacher candidates were asked to prepare a lesson plan for the 4MAT model for linear equation and slope subjects. After the courses, discussions and self/peer evaluations were made and they were asked to arrange the lesson plans by taking these discussions and evaluations into consideration. In the control group, teacher candidates developed lesson plans and did their teaching without being tied to any model. After completion of the applications, PCK post-test was applied to both groups. In addition, changes in PAB self-efficacy status of teacher candidates in the experimental group were examined. As a result of the study, it was seen that the PCK development of the teacher candidates in the experimental group differed significantly from the control group. In the experimental group, it was found that the teacher candidates had a significant improvement in the content knowledge, knowledge of student understanding and knowledge of instructional strategies components. In addition, it was determined that teacher candidates had positive changes in the self-efficacy levels of each component. The results of the study are thought to be important for the studies aimed to developing pedagogical content knowledge of Key Words: Pedagogical content knowledge, algebra, teacher candidates, 4MAT model