img
img
DİJİTAL LİDERLİĞİN NİTELİKSEL İŞ GÜVENSİZLİĞİ VE TEKNOLOJİ KABUL MODELİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE DÜZENLEYİCİ VE ARACI ROLÜ
Tez Türü Doktora
Ülke Türkiye
Kurum/Üniversite Kastamonu Üniversitesi
Enstitü Sosyal Bilimler Enstitüsü
Anabilimdalı Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
Tez Onay Yılı 2025
Öğrenci Adı ve Soyadı Gürkan ÇALIŞKAN
Tez Danışmanı DOÇ. DR. ALEV SÖKMEN
Türkçe Özet Dijital dönüşüm, konaklama işletmelerinin başa çıkmak zorunda olduğu yeni zorluklar ve iş süreçleri ortaya çıkarmış, bu zorluklardan biri de iş güvensizliği olmuştur. Bu araştırmada, stres kaynağı olarak görülen ve çalışanları olumsuz etkileyebilen niteliksel iş güvensizliği, Teknoloji Kabul Modeline harici bir değişken olarak eklenmiştir. Niteliksel iş güvensizliği, çalışanların teknoloji kabulünü olumsuz etkileyebilir; ancak dijital liderlik, bu olumsuz etkinin azaltılmasında bir panzehir olabilir. Araştırma, literatüre üç açıdan katkı sağlamaktadır: Teknoloji Kabul Modeli, niteliksel iş güvensizliği ve dijital liderlik. Literatürde, tüketici algılarını ölçen ve Teknoloji Kabul Modeli değişkenlerini kullanan çalışmalar bulunmaktadır, ancak modelin yeni değişkenlerle test edilmesi ve çalışan görüşlerinin incelenmesi gerekmektedir. Ayrıca, turizm alanındaki iş güvensizliği araştırmaları genellikle niceliksel iş güvensizliğine odaklanmışken, niteliksel iş güvensizliği yeterince incelenmemiştir. Araştırma, dijital dönüşümde başarı için dijital liderliğin ve dijitalleşmenin önemini vurgulamakta, ancak bu alanda daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır. Veri toplama süreci Ağustos-Ekim 2023 arasında gerçekleşmiş, 25 beş yıldızlı konaklama işletmesinde 391 çalışana ulaşılmıştır. Yol analizi uygulanarak moderatör ve aracı değişkenleri test etmek için hiyerarşik çoklu regresyon ve hiyerarşik doğrusal modelleme analizleri kullanılmış, düzenleyici analiz için Hayes Süreci yöntemi kullanılmıştır. Bulgular, niteliksel iş güvensizliğinin çalışanların teknoloji kabulünü olumsuz etkilediğini; ancak dijital liderliğin, niteliksel iş güvensizliğinden teknoloji kullanım davranışına giden yolda düzenleyici bir etkisinin olmadığını ve kısmi bir aracı değişken olduğunu göstermektedir.
İlgilizce Özet Digital transformation has introduced new challenges and business processes for hospitality enterprises, one of which is job insecurity. This study incorporates qualitative job insecurity, perceived as a source of stress that negatively impacts employees, as an external variable in the Technology Acceptance Model. Qualitative job insecurity may adversely affect employees' acceptance of technology; however, digital leadership could serve as an antidote to mitigate this negative effect. The research contributes to the literature in three key areas: Technology Acceptance Model, qualitative job insecurity, and digital leadership. While previous studies have measured consumer perceptions and utilized the variables of the Technology Acceptance Model, there is a need to test the model with new variables and examine employees' perspectives. Additionally, while tourism-related studies have primarily focused on quantitative job insecurity, qualitative job insecurity remains insufficiently explored. This research highlights the significance of digital leadership and digitalization in achieving success in digital transformation, yet further investigation in this area is still necessary. Data collection was conducted between August and October 2023, involving 391 employees from 25 five-star hospitality enterprises. Path analysis was employed, and hierarchical multiple regression and hierarchical linear modeling analyses were used to test moderator and mediator variables, while Hayes Process method was applied for regulatory analysis. The findings indicate that qualitative job insecurity negatively affects employees' perceptions of technology acceptance; however, digital leadership does not have a moderating effect in the pathway from qualitative job insecurity to technology usage behavior and serves only as a partial mediating variable.