| Balkan Savaşları, Birinci Dünya Savaşı ve Millî Mücadele dönemi, Türk milletinin ateşten gömlek giydiği,
var olma mücadelesi verdiği yıllardır. İstiklal ve istikbal şairi Mehmet Âkif de bu yıllarda yaşamış;
Osmanlı’nın yıkılış ve Türkiye Cumhuriyeti’nin doğuşuna tanıklık etmiş bir aydındır. Millî, vatanî duyguları
şiirlerinin başlıca konusu yapmış, eserleri ve fikirleriyle Türk edebiyatında, kültür ve toplum hayatında önemli
bir yere sahip olan Âkif, hayatı boyunca milletini sevmiş, bu yolda hiçbir fedakârlıktan kaçınmamış, toplumun
problemleriyle hemhal olmuş, hiçbir sorumluluktan kaçmamıştır. İngiliz, Fransız, İtalyan, Yunan işgali
altındaki milletinin inlemesine şahit olan Âkif, İstanbul’un işgal edilmesi üzerine Mustafa Kemal’in de
davetiyle Anadolu’ya geçmeye karar vermiş; Millî Mücadele yıllarında Anadolu’yu karış karış dolaşarak
zaferin kazanılmasında önemli bir pay sahibi olmuştur. Anadolu’da Millî Mücadele’ye destek adına Ankara,
Eskişehir, Burdur, Afyon, Antalya, Çankırı, Kastamonu gibi illerin camilerinde milletine seslenmiş, milletini
mücadeleye çağırmıştır. Vaazlarıyla; milletinin uyanmasına ve bilinçlenmesine vesile olmuş, milletine yol
göstermiş, Türk milletinin zafere olan inancını güçlendirmiştir. Mehmet Âkif’in Türk milleti için önemli ve
etkili vaazlarından biri, Kastamonu ve civarında verdiği vaazlardır. Kastamonu’da bulunduğu süre içinde
Nasrullah Camiî’nde, civar kaza ve köylerde yaptığı konuşmaların özetleri Eşref Edip tarafından kaydedilmiş
ve “Nasrullah Kürsüsünde”, “Müslümanların Terakkileri İslama Sarılmalarına Bağlıdır”, “Tam Müslüman
Olmadıkça Felah Yoktur”, “Ye’se Düşenler Müslüman Değildir” başlıkları ile Sebilürreşad dergisinde
yayımlanmıştır. Âkif, buradaki konuşmalarında birçok konuya temas ettiği gibi Batı’ya karşı düşüncelerini de
dile getirmiştir. Vaazlarında, Batı’ya topyekûn karşı olmadığını ifade etmiş, Batı’nın ilim, teknik, sanatının vs.
iyi taraflarının örnek alınması gerektiğini vurgulamış; diğer taraftan da Batı’nın olumsuz yanlarını açık bir
şekilde ortaya koymuştur. Bu çalışmada Mehmet Âkif’in Kastamonu’daki vaazlarından hareketle Batı’yı nasıl
algıladığı ve Batı’ya bakışı ortaya koyulmuştur. |
Öğr. Gör. Dr. Kamil PARIN
