Yazarlar (1) |
![]() Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Rusya, 1917 Bolşevik İhtilâli’nden sonra Çarlık Rusyası’nın mirasını devralarak; genelde Türkistan’da özelde ise Kırgızistan’daki varlığını sürdürmeye devam etmiştir. 24 Kasım 1917’de “Rusya Halklarının Hakları Beyannâmesi” nin yayınlanmasından sonra Rusya’nın ve doğunun bütün Müslüman işçilerine hitaben özel bir çağrı neşredilerek, Çarlık Rusyası’na bağlı milletlerin kendi mukadderatlarını belirleyebilecekleri ifade edildi. Rusların verdiği hakkı kullanarak bağımsızlığını ilk olarak 6 Aralık 1917’de Finlandiyalılar ilân etti. Bunu 11 Aralıkta Litvanya, 12 Ocakta Letonya, 22 Ocakta Ukrayna ve 24 Şubatta Estonya izledi. Türk ve Müslüman unsurlar içinde ilk olarak 22 Temmuz 1917’de İdil-Ural Millî Muhtariyeti ilân edildi. 28 Kasımda Başkurtlar, 26 Aralıkta Kırımlılar cumhuriyetlerini ilân ettiler. Bunu Alaş-Orda ve Hokand’da ilân edilen Türkistan Millî Muhtariyetleri izledi. En son olarak 28 Mayıs 1918’de Azerbaycan Cumhuriyeti kurulmuş oldu. Bununla birlikte Bolşevikler; gayr-i Rus müstemleke ülkelerdeki Rus emperyalizmi menfaatlerini sağlamlaştırma yoluna gittiler. Bunun için en önemli dayanak “Çarlık devri Rus güçleri” , arkasına gizlenecekleri şiâr ise “beynelmilel proleter ve mazlum şark milletleri çalışanları inkılâbı” idi. Böylece Ruslar plânlarının birinci aşamasını yani “millî Sovyet devleti” nazariyesini uygulamaya koydular. Moskova bu “millî Sovyet Cumhuriyetleri” ne müstakil devletler gibi muamele etmiş; hatta onlarla çeşitli muahedeler imza ederek onları avutabilmişti. Uzun iç savaşlardan sonra 30 Aralık 1922’de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği ilân edildikten sonra, 31 Ocak 1924’te düzenlenen II. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri … |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayınlanan tam makale |
Dergi Adı | TÜRÜK ULUSLARARASI DİL, EDEBİYAT VE HALKBİİMİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ |
Dergi ISSN | 2147-8872 |
Dergi Tarandığı Indeksler | EBSCOHOST, PROQUEST, ASOS, OAJI, SIS, INDEXCOPERNICUS, ACARİNDEX, TEĠ, AKADEMİKDİZİN, SOBiAD, ULAKBiM-DERGiPAK |
Makale Dili | İngilizce |
Basım Tarihi | 04-2017 |
Sayı | 9 |
Sayfalar | 185 / 199 |