| Yazarlar |
Doç. Dr. Mehmet KILDIROĞLU
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Kıpçakların Gürcistan’a Kral IV. Davit tarafından 1118-1120 yılları arasında getirildikleri, Gürcülerin, Selçuklularla ve feodallerleolan mücadelelerinde Gürcü ordusuna büyük destek sağladıkları bilinmektedir. Kıpçakların özellikle 1268’den sonraki tarihî,Fahrettin Kırzıoğlu tarafından “Kıpçak Atabekler Hükümeti” olarak görülmektedir. Ancak Gürcü tarihçiler bunu şiddetlereddetmekte, Kıpçakların eski yurtlarına yani Kafkasların kuzeyine döndüklerini, burada kalanların ise Gürcü’leşmiş Kıpçaklarolduklarını iddia etmektedirler. Oysa Moğolların bölgeye gelmelerinden sonra bunun böyle olmadığı tarihî kaynaklardakibilgilerden anlaşılmaktadır. Hiçbir tarihi belgede Kıpçak Atabekler Hükümeti diye bir tabir geçmemekte ancak Hârizmşahlar,Moğollar, Timurlular, Akkoyunlular, Karakoyunlular ve Safeviler zamanında yaşanan gelişmeler gerçekten de bölgede ayrı birhükümetin veya beyliğin olduğunu göstermektedir. Bu durumu ilk defa Fahrettin Kırzıoğlu ortaya koymuş, o dönemde bununüzerinde pek fazla durulmamış, hatta bazı araştırmacılar bunu ciddiye almamıştır. Yaptığımız araştırmada özellikle Safevilerdönemindeki Kıpçak Gürcü ilişkileri üzerine yeni bulgular elde ettik. Bu bulgularla Gürcistan’da bir “Kıpçak Atabekler Hükümeti”veya Kıpçak Atabek Beyliği’nin olduğu kanaatine ulaştık. Bu çalışmada amacımız Kıpçakların Karadeniz’in kuzeyindekidurumlarından başlayarak Gürcistan’a gelmeleri, Gürcü ordusuna destek sağlamaları, bunun neticesinde Gürcüler tarafındanönemli mevkilere getirilmeleri, sonraları aralarının açılıp ayrı düşmelerini ele almakla birlikte 1268 yılından sonra Kıpçaklarınbölgeye hâkim olan devletlerin tabisi olarak kendi başlarına bir hâkimiyet kurduklarını ortaya koymak, bir bakıma FahreddinKırzıoğlu’nun ileri sürdüğü “Kıpçak Atabekler Hükümeti” tezini güçlendirmek, Gürcü, Rus, Arap, Fars ve Türk kaynakları ile bugörüşün ispatına katkı sağlamaktır. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi |
| Dergi ISSN | 1308-2922 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 10-2020 |
| Sayı | 41 |
| Sayfalar | 228 / 245 |
| Doi Numarası | 10.30794/pausbed.738120 |
| Makale Linki | https://dergipark.org.tr/tr/pub/pausbed |
| Atıf Sayıları | |
| TRDizin | 1 |
