img
img
Malthus’un Nüfus Teorisinin Biyoloji-İdeoloji Ekseninde Eleştirisi   
Yazarlar (1)
Dr. Öğr. Üyesi Çağlar KARACA Dr. Öğr. Üyesi Çağlar KARACA
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Devamını Göster
Özet
Thomas Robert Malthus (1766-1834) evrim kuramı gibi bilimsel gelişmelerden yoksullukla ilgili politikalara değin birçok alanı etkileyen bir nüfus teorisi ortaya atmıştır. Bu teoriye göre, nüfus katlanarak artarken, nüfusu besleyen kaynaklar aritmetik oranla artar. Bu dengesizlik aşırı bir nüfus artışını beraberinde getirecek, böylece kıtlık, savaşlar, salgın hastalıklar gibi nedenler sonucunda fazla nüfusun yok olması kaçınılmaz olacaktır. Malthus, öngördüğü bu soruna karşı ahlakî çözümler önermiştir. Malthus’un teorisi Darwin’i etkilemiş, Sosyal Darwinizm Malthusçu ilkeyi biyoloji ve toplumun ortak bir yasası olarak ele almıştır. Marksistler Malthus’un ekonomi ve toplumla ilgili savlarını, doğa bilimci Kropotkin ise Darwin’in kuramının Malthusçu ve rekabet odaklı temellerini yoğun bir şekilde eleştirmiştir. Makalede, biyoloji ile sosyal bilimler arasındaki bu etkileşimlerin ideoloji odaklı bir eleştirisi sunulmaktadır. Sosyal bilimlerdeki ve biyolojideki sözü edilen yaklaşımlar rekabet ve yardımlaşma kavramlarını farklı farklı yorumlamaktadır, oysa bu kavramların kendisi insanın toplumsal varlığına ilişkindir ve bu nedenle biyolojiye uygulandıklarında belirli yanlı yorumlara zemin hazırlayacaklardır. Bu eleştiri, biyolojik determinizmin toplumsal kuramları etkileyebildiği gibi, aynı şekilde insan ve toplum temelli teorilerin ve hatta belirli kavramların dahi biyolojiyi etkileyebildiğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Diğer hakemli uluslarası dergilerde yayınlanan tam makale
Dergi Adı Dört Öge
Dergi ISSN 2146-7064
Dergi Tarandığı Indeksler The Philosopher's Index
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 12-2022
Sayı 22
Sayfalar 99 / 117
Makale Linki http://dergipark.gov.tr/dortoge.
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
Google Scholar 5

Paylaş