| Yazarlar (1) |
Öğr. Gör. Dr. Muhammed KARASU
Türkiye |
| Özet |
| Tarih boyunca farklı coğrafyalarda birçok devlet kuran Türkler, gittikleri yerlerde, kurdukları devletlerde Türk dilinin de gelişmesi için çaba harcamışlardır. Bu çabaların sonucunda Türk dili farklı kültürlerin etkisiyle sürekli gelişmiş ve birbirinden farklı kollar halinde yaşamıştır. Farklı kollar halinde varlığını gösteren Türk dilindeki bu gelişme, lehçeler arasında farklı yapıların, özellikle farklı kelimelerin, kullanılmasına da sebep olmuştur. Tarihî lehçelerin doğal varisi olarak devam eden çağdaş lehçelerde ise, tarih içindeki içtimaî, siyasî ve iktisadî etkenlerin de etkisiyle tarihî lehçelerle ilgili olmayan birçok yapı ve kelime çağdaş lehçelerde yer almıştır. Türk dilinin ilk lehçeler sözlüğü olduğu kabul edilen Divânu Lugâti’t-Türk’te tarihî lehçeler arasındaki morfolojik, leksikolojik farklılıklar belirtilmiştir. Divânu Lugâti’t-Türk’te Kıpçak Türkçesine ait olduğu bildirilen kelimelerden yola çıkarak, bu lehçenin doğal varislerinden birisi olan Kazak Türkçesinde, Kıpçak Türkçesi kaydıyla verilen kelimeler incelenmiştir. Çok uzak yerlerde varlık göstermiş olan Kıpçak Türklerinin dil yadigârları sadece Divânu Lugâti’t-Türk’te yer alan kelimeler ile sınırlı değildir. Özellikle on üçüncü ve on dördüncü yüzyıllarda Karadeniz’in kuzeyinde ve Mısır’da devlet kuran Kıpçaklar, bu coğrafyalarda da kendi dillerini, dolayısıyla kendi lehçelerini geliştirerek devam ettirmişlerdir. Divânu Lugâti’t-Türk’te saptanan Kıpçak Türkçesi kelimeleri, sonraki dönemlerde yazılan Kıpçak dil yadigârları ile tanıklanmaya çalışılmıştır. Son kertede çağdaş Kıpçak lehçelerinden birisi olan Kazak Türkçesinde, bu dil yadigârlarının yaşayıp yaşamadığı belirlenmek istenmiştir. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | MLA dergilerinde yayınlanan tam makale |
| Dergi Adı | Türkoloji |
| Dergi ISSN | 1727-060 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | EBSCO, MLA, Index Copernicus, ASOS Index |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 06-2014 |
| Sayı | 67 |
| Sayfalar | 90 / 97 |
| Makale Linki | https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2532975 |
