Yazarlar |
Doç. Dr. Mehmet Yunus ÇELİK
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
Faik Danışoğlu
Türkiye |
Özet |
Enerji, ülkelerin üretim düzeylerinin yükseltilmesi, refahlarının arttırılmasında göz önünde bulundurulan göstergeler arasında yer almaktadır. Ülkelerin sanayileşmesi, sanayi üretimlerinin arttırılması ve bu doğrultuda kalkınmalarının ve büyümelerinin sağlanması için enerji vazgeçilmez bir kaynak durumuna gelmiştir. Günümüzde artık ülkelerin kalkınma ve büyümeleri enerji tüketimleri ile bağlantılı bir duruma gelmiştir. Ancak enerji kaynağından yoksun olan ülkelerin, kalkınma ve büyümelerini gerçekleştirmeleri için ihtiyaç duydukları enerji kaynağını ithal etmelerini gerekmekte ve bu amaç doğrultusundaki iktisadi faaliyetleri ise başta döviz kuru olmak üzere diğer ekonomik göstergeler ile sıkı bir ilişki içerisine girmekte ve bir dizi ekonomik sonucu ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’nin enerji tüketiminde büyük oranda dışa bağımlı olduğu gerçeğinden yola çıkarak, Türkiye’de enerji enflasyonu ile reel döviz kuru arasındaki ilişkinin varlığını incelenmektedir. Bu doğrultuda çalışmada Türkiye için 2012:M01-2021:M12 dönemi arasındaki, enerji enflasyonu ve reel döviz kuru değişkenlerine ait aylık verilerle elde edilen seriler kullanılmıştır. Çalışmada öncelikle değişkenlere ait seriler, bilgisayar paket programı yardımıyla mevsimsel etkiden arındırılmış, sonrasında değişkenlerin logaritmik dönüşümleri yapılmış ve değişkenlere ait olan serilerin durağan olup olmadıkları analiz edilmiştir. ADF ve PP birim kök testleri analiz sonuçlarına göre, enerji enflasyonu ve reel döviz kuru değişkenlerine ait olan serilerin düzeyde durağan olmadığı, ancak her iki serinin de birinci farkları alınmasıyla durağanlaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada birim kök test sonuçlarına uygun olarak da Engle-Granger eşbütünleşle analizine geçilmiştir. Eşbütünleşme analiz sonucuna göre, enerji enflasyonu ve reel döviz kuru değişkenlerinin uzun dönemde birlikte hareket ettiği tespit edilmiştir. Çalışmada son olarak, Granger nedensellik test analizi yapılmış ve bu analiz sonucuna göre, enerji enflasyonu ve reel döviz kuru arasında Granger anlamında çift yönlü nedenselliğin varlığı tespit edilmiştir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Journal of the Human and Social Science Researches |
Dergi ISSN | 2147-1185 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | İngilizce |
Basım Tarihi | 12-2023 |
Cilt No | 12 |
Sayı | 5 |
Sayfalar | 2650 / 2667 |
Makale Linki | https://dergipark.org.tr/tr/pub/itobiad/issue/80738/1314986 |