img
Algılanan Sosyal Kaytarma Ölçeği - Türkçe Formu: Genç ve Yetişkin Sporcu Örnekleminde Geçerlik ve Güvenirliğin İncelenmesi     
Yazarlar
Umut Sezer
Eskişehir Teknik Üniversitesi, Türkiye
Serdar Kocaekşi
Eskişehir Teknik Üniversitesi, Türkiye
Doç. Dr. Arıkan EKTİRİCİ Doç. Dr. Arıkan EKTİRİCİ
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Cihan Aygün
Eskişehir Teknik Üniversitesi, Türkiye
Tuğba Özcan
Özet
Sosyal kaytarma olgusu toplumdaki bireyler, sosyal kurumlar ve örgütler
üzerindeki olumsuz etkilerinden ötürü “toplumsal bir hastalık” olarak
nitelendirilmektedir. Bu çalışmada, Algılanan Sosyal Kaytarma Ölçeği (ASKÖ)
Türkçe formunun genç ve yetişkin sporculardan oluşan örneklemlerde geçerlik
ve güvenirlik bakımından incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemi,
kolayda örnekleme yoluyla seçilen takım sporlarından (futbol, basketbol,
voleybol, hentbol, rugby ve yüzme) genç ve yetişkin sporculardan oluşmaktadır.
Örneklemin yetişkin grubu 201 (73 kadın ve 128 erkek; yaş Ort. = 21.59, SS
= 3.84), genç grubu ise 226 (107 kadın ve 119 erkek; yaş Ort.= 14.43, SS =
1.31) sporcuyu içermektedir. Ölçüm aracının yapı geçerliğini sınamak üzere
doğrulayıcı faktör analizi uygulanmış, ortalama açıklanan varyans ve birleşik
güvenirlik katsayılarıyla yakınsak geçerlik incelenmiş ve alanyazında belirtilen
ilişkiler test edilmiştir. Ölçüm aracına ilişkin güvenirlik ise iç tutarlılık
katsayısı, birleşik güvenirlik katsayısı ve madde-toplam korelasyonlarından
faydalanılarak değerlendirilmiştir. Yapı geçerliği çerçevesinde gerçekleştirilen
doğrulayıcı faktör analizinin bulguları orijinal ölçekteki tek boyutlu yapının
her iki örneklemde de doğrulandığını göstermektedir. Ölçeğin yapı geçerliliğini
desteklemek etmek üzere alanyazında belirtilen ilişkiler (kolektif yeterlik ve
algılanan sosyal kaytarma ilişkisi; takım sargınlığı ve algılanan sosyal kaytarma
ilişkisi) test edilmiş ve ilişkilerin negatif yönde ve anlamlı olarak ortaya çıktığı
görülmüştür. Yakınsak geçerliğe ilişkin değerlerin (AVE: ortalama açıklanan
varyans ve CR: birleşik güvenirlik) istenilen düzeyde çıkması nedeniyle yakınsak
geçerliğin sağlandığı değerlendirilmiştir. Ölçüm aracının her iki örneklemde de
(Cronbach alfa yetişkin = .79; Cronbach alfa genç = .77) iyi derecede güvenirlik
değerlerine sahip olduğu anlaşılmıştır. Bu çalışmanın sonuçları, takımlarda sosyal
kaytarma algısını ölçmek için kullanılan Algılanan Sosyal Kaytarma Ölçeği
Türkçe formunun, genç ve yetişkin sporcularla gerçekleştirilecek çalışmalarda
kullanılabilecek ölçüde güvenirlik ve geçerliğe sahip olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Algılanan Sosyal Kaytarma Ölçeği, sosyal kaytarma, algı,
sporcu, motivasyon
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Psikoloji Çalışmaları / Studies in Psychology
Dergi ISSN 1304-4680
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 11-2021
Cilt No 41
Sayı 3
Sayfalar 899 / 926
Doi Numarası 10.26650/SP2020-805306
Makale Linki http://dx.doi.org/10.26650/sp2020-805306