Yazarlar |
Umut Sezer
Eskişehir Teknik Üniversitesi, Türkiye |
Serdar Kocaekşi
Eskişehir Teknik Üniversitesi, Türkiye |
Doç. Dr. Arıkan EKTİRİCİ
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
Cihan Aygün
Eskişehir Teknik Üniversitesi, Türkiye |
Tuğba Özcan
|
Özet |
Sosyal kaytarma olgusu toplumdaki bireyler, sosyal kurumlar ve örgütler üzerindeki olumsuz etkilerinden ötürü “toplumsal bir hastalık” olarak nitelendirilmektedir. Bu çalışmada, Algılanan Sosyal Kaytarma Ölçeği (ASKÖ) Türkçe formunun genç ve yetişkin sporculardan oluşan örneklemlerde geçerlik ve güvenirlik bakımından incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemi, kolayda örnekleme yoluyla seçilen takım sporlarından (futbol, basketbol, voleybol, hentbol, rugby ve yüzme) genç ve yetişkin sporculardan oluşmaktadır. Örneklemin yetişkin grubu 201 (73 kadın ve 128 erkek; yaş Ort. = 21.59, SS = 3.84), genç grubu ise 226 (107 kadın ve 119 erkek; yaş Ort.= 14.43, SS = 1.31) sporcuyu içermektedir. Ölçüm aracının yapı geçerliğini sınamak üzere doğrulayıcı faktör analizi uygulanmış, ortalama açıklanan varyans ve birleşik güvenirlik katsayılarıyla yakınsak geçerlik incelenmiş ve alanyazında belirtilen ilişkiler test edilmiştir. Ölçüm aracına ilişkin güvenirlik ise iç tutarlılık katsayısı, birleşik güvenirlik katsayısı ve madde-toplam korelasyonlarından faydalanılarak değerlendirilmiştir. Yapı geçerliği çerçevesinde gerçekleştirilen doğrulayıcı faktör analizinin bulguları orijinal ölçekteki tek boyutlu yapının her iki örneklemde de doğrulandığını göstermektedir. Ölçeğin yapı geçerliliğini desteklemek etmek üzere alanyazında belirtilen ilişkiler (kolektif yeterlik ve algılanan sosyal kaytarma ilişkisi; takım sargınlığı ve algılanan sosyal kaytarma ilişkisi) test edilmiş ve ilişkilerin negatif yönde ve anlamlı olarak ortaya çıktığı görülmüştür. Yakınsak geçerliğe ilişkin değerlerin (AVE: ortalama açıklanan varyans ve CR: birleşik güvenirlik) istenilen düzeyde çıkması nedeniyle yakınsak geçerliğin sağlandığı değerlendirilmiştir. Ölçüm aracının her iki örneklemde de (Cronbach alfa yetişkin = .79; Cronbach alfa genç = .77) iyi derecede güvenirlik değerlerine sahip olduğu anlaşılmıştır. Bu çalışmanın sonuçları, takımlarda sosyal kaytarma algısını ölçmek için kullanılan Algılanan Sosyal Kaytarma Ölçeği Türkçe formunun, genç ve yetişkin sporcularla gerçekleştirilecek çalışmalarda kullanılabilecek ölçüde güvenirlik ve geçerliğe sahip olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Algılanan Sosyal Kaytarma Ölçeği, sosyal kaytarma, algı, sporcu, motivasyon |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Psikoloji Çalışmaları / Studies in Psychology |
Dergi ISSN | 1304-4680 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 11-2021 |
Cilt No | 41 |
Sayı | 3 |
Sayfalar | 899 / 926 |
Doi Numarası | 10.26650/SP2020-805306 |
Makale Linki | http://dx.doi.org/10.26650/sp2020-805306 |