Yazarlar |
Doç. Dr. Mehmet Malik BANKIR
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Dil, işaretten sese, sesten heceye, heceden kelimeye, kelimeden kelime öbeklerine, kelime öbeklerinden cümleye, cümleden daha büyük yapılara oradan da anlam ve anlam derinliğine doğru bir değişim ve gelişim göstermiştir. Farklı görüşler olmakla birlikte dilde on dokuzuncu yüz yıla kadar geleneksel dil bilgisi hâkimiyetini sürdürürken yirminci yüzyıldan itibaren Saussure ile birlikte yerini modern dil bilimine bırakmıştır. Yirminci yüzyıldan itibaren dil bilgisi kuralları da modern dil bilimi çerçevesinde ele alınmaya başlanmıştır. Bu bakış açısı bilimsel ve teknolojik ilerlemelerle kendisini yenilemeyi sürdürmüş ve günümüzde de farklı disiplinlerle desteklenerek devam etmektedir. Bu yenilikçi bakış açılarından biri de daha sonra çalışma sahası bulan kip/kiplik konusudur. Türklük bilimi dünyasında kip/kiplik üzerinde yapılan çalışmalar yeni olmasına rağmen hızlı bir şekilde ilerlemektedir. Bununla birlikte felsefî bir konu olması sebebiyle kip ve kiplik konusu, netliğe kavuşturulamamış konulardan biridir ve bütün yönleriyle ele alınarak ince noktaları açıklığa kavuşturulmadığı sürece kiplik konusunun tam bir netliğe kavuşması mümkün değildir. Kip ve kipliğin tanımlanması, açıklanması ve kendisinden kaynaklanan ihtilaf, kişisel düşünce ve fikirlerin öznelliğiyle birleşince bu durum daha da zorlaşmaktadır. Bu çalışmada, Türkçe üzerine yapılan kipsel çalışmalara küçük bir katkı sağlanması amaçlandı. Bilindiği gibi edebiyat dünyamızın üretken şair ve yazarlardan biri olan Necip Fazıl Kısakürek, edebiyatın birçok türünde eser kaleme almıştır. Eserlerinde sade ve anlaşılır bir dil kullanmakla birlikte derin anlamlı ve felsefî şiirler yazan Kısakürek, tasarlama kiplerini etkin bir biçimde kullanmıştır. Bu eserlerin tamamının kipsel yönden incelenmesi, geniş çaplı bir araştırma olacağından bu çalışmada, sadece şairin şiir kitabında yer alan dil bilgisel biçim birim kipleri üzerinde duruldu ve şairin Çile adlı eseri üzerinden yola çıkılarak kiplik konusunda bir değerlendirme yapıldı. Hatta makale boyutunu aşmamak için kip konusundan tasarlama kipleri tercih edildi. Eserdeki örnekler, kipsel yönden incelenirken modern dil bilimi bilgilerine ve şairin poetikasında şiir hakkında dile getirdiği görüşlere de bağlı kalınarak bir bakış açısı oluşturulmaya çalışıldı. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Turkish Studies - Language and Literature |
Dergi ISSN | 2667-5641 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 01-2023 |
Cilt No | 18 |
Sayı | 4 |
Sayfalar | 2365 / 2394 |
Doi Numarası | 10.7827/TurkishStudies.73164 |
Makale Linki | https://turkishstudies.net/language?mod=tammetin&makaleadi=&makaleurl=d3a092d5-05d1-46e1-b2e1-d650187b5101.pdf&key=73164 |