img
Emevîler Döneminde Mevâlî   
Yazarlar
Prof. Dr. Mehmet Nadir ÖZDEMİR
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Özet
Çalışmamızda mevâlînin farklı alanlarda nasıl değerlendirildiklerini nasılyaşadıklarını, Müslüman dünyaya katkılarının neler olduğunu ortaya koymaya çalıştık.Şüphesiz böyle bir konuyu ele almanın zorlukları vardır. Bunların başında kaynaklardamevâlî-köle anlamına gelen isimlerin farklılığıdır. Arap toplumunda bunların nasılkullanıldığını, kadim Arap geleneğinde ne anlam içerdiğine de temas ettik.Arap asabiyeti Hz. Peygamber’in vefatından sonra yeniden ortaya çıkmıştır. Bununsonucu olarak da mevcut kültürün bir parçası olarak mevâlî kavramı yeni bir anlam veönem kazanmıştır. Kurucu unsur olan Araplar, kendilerine göre sonradan Müslüman olanfarklı unsurları mevâlî olarak adlandırdılar. Arapların geleneksel kavramı olan “mevâlî”artık geniş halk kitlelerini ve farklı coğrafyaların insanlarını ifade etmek için kullanılan birkavram haline geldi.Bu dönemde artan fetihler ve yeni unsurların Müslüman topluma girmesi sonucuAraplar nüfus olarak da azalmaya başladı. Bu durumda yönetici elit tedbir olarak mevâlîadını verdikleri Arap olmayan ama Müslüman olan insanları kontrol altında tutmayabaşladı. Bunu da uyguladığı politikalarla gösterdi. Ancak bu politikalar hoşnutsuzlukmeydana getirdi. Türklerin Emevîler döneminde mevâlî içinde seçkin bir yer almayabaşladıkları söylenebilir. Bu makale ortaya koymuştur ki mevâlî Emevîler döneminde de her alanda sanılanın/bilinenin aksine etkindi. Çünkü Emevîler döneminin ilerleyen yıllarında sayıları artmıştır.Emevîler dönemi paradigmanın değiştiği, İslâm’ın temel ilkelerinin yerine kabilenin öneçıktığı bir dönem olmuştur.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ
Dergi ISSN 2148-9750
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 06-2020
Cilt No 7
Sayı 1
Sayfalar 189 / 210
Makale Linki https://dergipark.org.tr/tr/pub/beuifd/issue/54928/696062
Atıf Sayıları

Paylaş