Yazarlar |
Prof. Dr. Mehmet Nadir ÖZDEMİR
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Şüphesiz gazveler Hz. Peygamber’in Medine hayatında önemli yer tutar. Gazvelerin zaferle sonuçlanmasıyla Müslüman askerlere ganimet imkânı sunulmuş ve müstakil bir sûre ile meşruiyeti ortaya konulmuştur. Çalışmada kavramsal çerçeve ile konunun bağlamı ifade edilmiş, ardından gazve-ganimet ilişkisi gazvelerde yaşanan örnekler üzerinden açıklamıştır. Ganimetler, her türlü mal, esirler ve arazilerden oluşmaktaydı. Enfâl sûresinin nâzil olmasının ardından ganimetle ilgili kavramlar kullanılmaya başlandı. Hz. Peygamber ve Müslümanlar bundan böyle her gazveden sonra söz konusu âyetlerde belirtilen şekilde ganimetleri dağıtmaya başladılar. Ganimetlerin dağıtımı ve ilgili diğer hususlarda Hz. Peygamber de bazı tasarruflarda bulunmuştur. Gazveler sonrası Müslümanların eline geçen ganimetler düşmanların güçlerini zayıflatan ve servetin Müslümanların eline geçerek onların güç sahibi olmalarının yolunu da açmıştır. Öte yandan düşman topraklarının ya da esirlerinin yahut mallarının kontrolsüz kalmasının da önüne geçmiştir. Sahabe gazvelere ganimet almak için değil, Allah’ın rızası için katılmayı benimsediler. Aksi durumun Hz. Peygamber tarafından eleştirildiğini ve kabul görmediğini anladılar. Bu durum İslâm öncesi dönemde yağmacılık savaşı anlamına gelen “Gazve” kavramının yeni ve olumlu bir anlam kazandığını ortaya koymaktadır. Ganimetin ahlakî boyutu da makalede temas edilen bir konudur. Burada İslam hukukundaki gulûl yani kamu malını zimmetine geçirmek ya da kötüye kullanmak olarak ifade edilecek bir durumun gazveler sonrası ganimet dağıtımları sırasında hassasiyetle üzerinde durulan bir konu olduğu ortaya çıkmaktadır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Turkish Studies-Comparative Religious Studies |
Dergi ISSN | 2667-5544 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 09-2023 |
Cilt No | 18 |
Sayı | 3 |
Sayfalar | 349 / 365 |
Doi Numarası | 10.7827/TurkishStudies.70321 |
Makale Linki | https://turkishstudies.net/religion |