img
Abbasi Halifeleri ile Büyük Selçuklu Sultanları Arasındaki Münasebetler   
Yazarlar
Prof. Dr. Mehmet Nadir ÖZDEMİR
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Özet
Abbasi Devleti ikinci devrinde zayıflamış, toprak kaybetmiş ve hilâfet toprakları üzerinde bir çok devletler kurulmuştur. Bu devletlerin en büyüğü Büyük Selçuklu Devleti’dir. Abbasi halifesi Kaim Biemrillah, Büveyhî sultanının elinde bir kukla haline gelmişti. Hiçbir yetkisi yoktu. Doğuda güçlenerek egemen bir güç haline gelen Tuğrul Bey’i Bağdat’a davet etti. Bu davet üzerine 447/1055 yılında Bağdat’a giren Sultan Tuğrul, halife tarafından büyük bir coşkuyla karşılandı. Halife ona “Doğunun ve batının hükümdarı” ünvanını verdi. Tuğrul Bey halifenin siyasî yetkilerini ele geçirdi. Halife sadece dinî bir lider olarak kaldı. Bu durum sonraki Selçuklu sultanları döneminde de devam etti. Sultan Melikşah’ın ölümünden sonra kardeşler arasındaki taht mücadelesinden dolayı halifeler Selçuklulara karşı bağımsızlık mücadelesine giriştiler. Büyük Selçuklu Devleti Sultan Sencer döneminde toparlanmaya çalıştıysa da onun ölümünden sonra devlet parçalandı. Selçuklular Bağdat’ta Nizamiye medreseleri adı altında eğitim kurumları açarak bölgenin kültürel hayatına da katkıda bulundular. Ayrıca bu kurumlarda Sünnî ideolojiyi yayarak o dönemde bir tehlike olarak gördükleri Şiîliği, ilmî yoldan bertaraf etmeye çalıştılar. Selçuklu sultanları halifelerin kızlarıyla evlenerek veya onlara kızlarını vererek akrabalık kurmaya da önem verdiler. Selçukluların Bağdat’a egemen olmalarından sonra Bağdat’ta ticarî ve ekonomik hayat canlanmıştır. Bunda Ortaasya ile yapılan kervan ticaretinin önemli bir yeri vardır.
Anahtar Kelimeler
büyük selçuklu devleti,ekonomik ilişkiler,alp arslan,tuğrul bey,Abbasi halifeliği,nizamülmülk,siyasi ilişkiler,melikşah,kültürel ilişkiler,bağdat,nizamiye medreseleri,11. Yüzyıl
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü MLA dergilerinde yayımlanan tam makale
Dergi Adı Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
Dergi ISSN 1300-5766
Dergi Tarandığı Indeksler MLA(Modern Language Association)International Bibliography, New York, ABD
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 12-2008
Cilt No 2
Sayı 24
Sayfalar 315 / 367
Atıf Sayıları
TRDizin 8

Paylaş