Yazarlar |
Prof. Dr. Abdullah AYDIN
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
İnsanların rakiplere karşı kıskançlık ve düşmanlıkları; dostlara karşı da şakalaşma, laf atma gibi değişik davranışları insanlık tarihi kadar eskidir. İnsanlar arasında farklı bir yeri olan şairler ise duygu ve düşüncelerini daha çok şiirle ortaya koymuşlardır. Böylece Klasik Türk Edebiyatında alay, hiciv, latife, mülâtefe, nükte, tariz, tehzil gibi değişik türler ortaya çıkmıştır. Şairler, duygu ve düşüncelerini şiirle ifade edebilme yeteneklerini şair olmayan kişilere karşı bir silah gibi kullanırken çoğu zaman rakipleri olan şairlere de yöneltmişlerdir. Bu durumda aldıkları karşılık da doğal olarak şiir şeklinde olmuştur. Şiir aracılığıyla yapılan laf atma, nükte, yergi vb. sataşmalara verilen karşılığın da şiirle olması sosyal ve kültürel hayatta edebiyatın önemini göstermektedir. Bu tür edebî örneklerde; yaygın olarak bilinenin aksine divan şiirinin hayatla ne kadar iç içe olduğu bir kez daha ortaya konulmuştur. Bu makalede; şairlerin şiir dilini kullanarak birbirlerine karşı yaptıkları şairlik kudreti ve şiirin kalitesine yönelik latifeler ele alınmıştır. Altı başlık altında sınıflandırılan örnekler, kendi içerisinde alt başlıklar hâlinde bir araya getirilmiştir. Şairin kişiliğine, ailesine ve mesleğine yönelik atışmalar ile tarafların her ikisinin de şair olmadığı veya şiir şeklinde olmayan latife örnekleri ise konu dışında bırakılmıştır. Şiirlerin imlâsı alıntılandıkları kaynaklardaki şekliyle verilmiş ve müstehcen ifadelerin bazı harfleri noktayla gösterilmiştir. Ayrıca şiirler, düzyazı hâlinde günümüz Türkçesine aktarılmış, bu çevirilerde de müstehcen ifadeler bazı harfleri eksik olarak yazılmıştır |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Journal of Turkish Studies |
Dergi ISSN | 1308-2140 |
Dergi Tarandığı Indeksler | ULAKBİM, EBSCO, DOAJ, ICAAP, Scientific Commons, MLA, ASOS, AMIR, Journal Directory, DJS. |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 01-2014 |
Cilt No | 9 |
Sayfalar | 213 / 237 |
Doi Numarası | 10.7827/TurkishStudies.6276 |
Makale Linki | http://www.turkishstudies.net/DergiTamDetay.aspx?ID=6276 |