| Yazarlar (1) |
Prof. Dr. Namig MUSALİ
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Büyük Petro diye isimlendirilen Çar I. Petro’dan itibaren Çarlık Rusya’sı İstanbul ve Çanakkale Boğazlarını ele geçirmek için çeşitli planlar kurmuştur. Son zamanlarda boğazların işgali konusunda Çarlık Dönemi Rus devlet adamlarının görüşlerini içeren birkaç belge ve rapora ulaşmış bulunuyoruz. Bu belgelerin en eskisi, Rus savaş donanmasının komutanlarından Amiral Samuel Greig’in daha 1783 yılında hazırlayarak Çarlık yönetimine sunduğu “Dardanel’in (Çanakkale’nin) ele geçirilmesi” planıdır. 19. yüzyılın 80’li-90’lı yıllarında Rusya’nın İstanbul’daki büyükelçisi Aleksandr İvanoviç Nelidov’un Çanakkale’nin ve Boğazların işgali konusunda hazırladığı birkaç rapor ve proje de bulduğumuz belgeler arasındadır. Fyodr Fyodroviç Martens (1897), Baron Taube (1905), Aleksandr Aleksandroviç Girs (1911) ve Boris Mikhayloviç Guryev (1913) tarafından bu konuda sunulmuş raporlar ve projeler de dikkat çekmektedir. Ayrıca, Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın 1900 yılında hazırlayarak Çar II. Nikolay’a sunduğu gizli faaliyet programı da Rusya’nın Boğazlar konusunda izlediği politika ve hazırladığı planlar doğrultusunda önemli ipuçları vermektedir. Fakat çeşitli siyasi, askerî ve benzeri sebeplerden dolayı, Çarlık Rusya’sının Çanakkale ve Boğazlara yönelik bu girişimleri olumlu sonuca ulaşamamıştır. İncelediğimiz belgelerin büyük bir bölümü Kırmızı Arşiv (Krasnıy Arxiv) mecmuasından alınmıştır. Sempozyuma sunduğumuz bildiride bu belge ve raporları tanıtmayı ve değerlendirmeyi amaçlıyoruz. |
| Anahtar Kelimeler |
| Bildiri Türü | Tebliğ/Bildiri |
| Bildiri Alt Türü | Tam Metin Olarak Yayınlanan Tebliğ (Ulusal Kongre/Sempozyum) |
| Bildiri Niteliği | Alanında Hakemli Ulusal Kongre/Sempozyum |
| Bildiri Dili | Türkçe |
| Kongre Adı | 100. Yılında Çanakkale Zaferi Sempozyumu |
| Kongre Tarihi | 28-04-2015 / |
| Basıldığı Ülke | |
| Basıldığı Şehir |
