img
img
Erzurumlu Muhammed Arif Ispanakçı Paşazade ve İnkılâbü’l-İslâm Beyne’l-Havâs ve’l-Avâm Adlı Eseri   
Yazarlar (1)
Prof. Dr. Namig MUSALİ Prof. Dr. Namig MUSALİ
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Devamını Göster
Özet
Muhammed Arif b. Muhammed Şerif Ispanakçı Paşazade, kendi aslı itibarıyla Erzurumlu bir Osmanlı tebaasıdır. Büyük dedesi Hayreddin Çavuş, Yavuz Sultan Selim’in Doğu Seferi’nde yer almıştır. Muhammed Arif’in kendisi Kaçar hanedanından olan İran hükümdarı Nasıreddin Şah (1848-1896) zamanında Tahran sarayında münşi ve mütercim olarak görev yapmıştır. Dönemin Basın-Yayın Bakanı Muhammed Hasan Han İtimadüssaltana ve Şehzade Zıllü’s-Sultan ile yakın ilişkiler içinde bulunmuştur. İran’ın hâkim sınfı arasında saygı gören Muhammed Arif, 23 Receb 1310/10 Şubat 1893 tarihinde vefat etmiştir. Saraydaki vazifesinin yanı sıra tarihe büyük bir ilgi duyan Muhammed Arif, bu alanda Farsça bazı telif ve tercüme eserler (“Târîh-i Kaşgar”,“Mirkatü’z-Zaman fî Ahvâl-i Selâtîn-i Âl-i Osman”,“Târîh-i Karaçiyân”,“Târîh-i Kaime-i Bank” vs.) vermiştir. Fakat kendisine bir tarihçi olarak ün kazandıran en meşhur yapıtı, hiç kuşkusuz,“İnkılâbü’l-İslâm beyne’l-havâs ve’l-avâm” adlı kitabıdır. Ana konusunu Şah İsmail ile Yavuz Sultan Selim arasındaki mücadelelerin teşkil ettiği bu eser, genel olarak XVI. yüzyılın ilk çeyreğinde Türk-İslâm âleminin siyasi manzarasına ışık tutmaktadır. Eserinin mukaddimesinde kendisinden önceki tarihçileri tarafgir yaklaşımlar sergilemekte suçlayan Muhammed Arif, kendisinin bu olayları objektif bir bakış açısından anlatmaya çalışacağı sözünü veriyor. Bildirimizde yazarın bu vaadini ne derecede gerçekleştirdiğini inceleyecek, onun tarihçilik anlayışını belirlemeye çalışacağız.Şunu belirtmek gerekir ki Muhammed Arif, gerek Osmanlı ve gerekse de Safevî kaynaklarından yararlanmış ve yeri geldiğinde eleştirel görüşlerini …
Anahtar Kelimeler
Bildiri Türü Tebliğ/Bildiri
Bildiri Alt Türü Tam Metin Olarak Yayınlanan Tebliğ (Uluslararası Kongre/Sempozyum)
Bildiri Niteliği Alanında Hakemli Uluslararası Kongre/Sempozyum
Bildiri Dili Türkçe
Kongre Adı XIX. Türk Tarih Kongresi
Kongre Tarihi 03-10-2022 /
Basıldığı Ülke Türkiye
Basıldığı Şehir
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları

Paylaş