img
II. Meşrutiyet Dönemi Osmanlı Dergilerinde Afrika Algısı   
Yazarlar
Dr. Öğr. Üyesi Murat YILMAZ
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Özet
Osmanlı Devleti 400 yıla yakın süre boyunca Afrika kıtasında bulunmuştur. Sınırlarını Akdeniz’in güney kıyılarına uzatan ve oradan Afrika içlerine kadar etkisini hissettiren Osmanlı bu coğrafyanın büyük oranda Müslüman olması sebebiyle önemli bir zorlukla karşılaşmamıştır. Afrikalılar da halifelik makamının temsilcisi Osmanlı padişahlarına saygı duymuşlardır. Ancak Batı Avrupa’da başlayan coğrafi keşiflerle daha önce bilinmeyen Afrika coğrafyası Batılılar tarafından tanınmıştır. Batı Avrupa’nın emperyalizme varacak ekonomik faaliyetleri kapsamında Afrika kıtası sömürülecek insan ve yeraltı zenginliği kaynağını teşkil etmiştir. Batı’nın emperyal yükselişi Afrika kıtasının sömürülmesiyle paralel şekilde ilerlemiştir. Afrika’da emperyal devletlere karşı koyacak güç ise Osmanlı’ydı. Dolayısıyla bu devletler Afrika’yı ele geçirmek için Osmanlı’yla mücadele etmiştir. 1911’e gelindiğinde Osmanlı’nın Afrika’daki son toprağı Trablusgarp da İtalya’nın saldırına uğramış ve Osmanlı Afrika’dan geri çekilmek zorunda kalmıştır. Böyle bir süreçte Osmanlı’da yayımlanan dergiler Afrika’daki gelişmelere dikkat çekmiştir. Devam etmekte olan Trablusgarp Savaşı’nda halkın motivasyonunu yükseltmek için İslami motifler olabildiğince kullanılmıştır. Emperyalist Batılı devletlerin kıta üzerindeki siyasi, ekonomik ve dinî amaçlarına vurgu yapılarak emperyalizme nasıl karşı koyulabileceği üzerinde durulmuştur. Osmanlı ve genel olarak İslam dünyası hakkında özeleştiri gerektiren konular da dile getirilmiştir. Bu çalışma 1908-1914 yılları arasında Osmanlı’nın Afrika’ya yönelik ilgisini dönemin dergileri üzerinden incelemektedir.
Anahtar Kelimeler
Afrika,Emperyalizm,İslam,Osmanlı dergileri,Trablusgarp Savaşı
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü SCOPUS dergilerinde yayımlanan tam makale
Dergi Adı Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi
Dergi ISSN 2148-5704
Dergi Tarandığı Indeksler Scopus
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 03-2024
Cilt No 11
Sayı 29
Sayfalar 243 / 259
Makale Linki https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3818920
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları

Paylaş