img
Fatih Dönemi Astronomisine Genel Bir Bakış  
Yazarlar
Prof. Dr. Yavuz UNAT Prof. Dr. Yavuz UNAT
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Özet
Astronomi alanında Osmanlı Devleti'nin en önemli dönemi, Fatih zamanında Türkistan'dan İstanbul'a davet edilen ve Osmanlı bilimine önemli katkıları olan Ali Kuşçu (ölümü 1474) ile başlamıştır. Ali Kuşçu ile başlayan pozitif bilimlere ilgi Fatih Sultan Mehmet'in ölümünden sonra bir süre daha devam etmesine karşın Osmanlıların İstanbul'un fethinden sonra Batı'da başlayan Rönesans hareketlerinden etkilenmesi beklenirken, tam tersine, astronomi alanında önemli bir gelişme olmamış, eskiye bağlı kalınmakta ısrar edilmiştir.Osmanlıların, ele geçirdikleri yerlerde, hiç vakit kaybetmeden, kültür çalışmalarını başlatmak amacıyla medreseler açmalarının kültür faaliyetlerinin gelişmesi açısından oldukça önemli olduğunu biliyoruz. Fatih de İstanbul'u fethettikten sonra, önce kilise ve manastırlardan bazılarını medreseye çevirmiş, buralarda hemen öğretimi başlatmış ve daha da önemlisi, dönemin önemli bilim adamlarını toplayarak burada dersler vermelerini sağlamıştır. İstanbul'un fethinden sonra Fatih'in inşa ettirdiği Fatih Külliyesi (1463-1470) de pozitif bilimlerin gelişmesinde önemli bir yere sahiptir. Diğer taraftan fetihten sonra yaygın olarak muvakkithaneler, hemen her şehir ve kasabada camilerin veya mescitlerin bahçelerinde kuruldu. Çoğunlukla ibadet zamanlarının belirlenmesi amacını taşıyan ve bu işi yapan kişiye muvakkit adı verilen bu yapılarda bu iş için çeşitli astronomik araçlar da yer alıyordu. Muvakkithanelerde kullanılan başlıca araçlar, kadran (çevresi derecelendirilmiş dörtte bir daire ve merkeze saptanmış dönebilen bir çubuktan oluşan bir araçtır; açısal yükseklik ölçümünde kullanılır), usturlap (gökcisimlerinin ufuk yüksekliklerini ...
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Uluslararası alan indekslerindeki dergilerde yayımlanan tam makale
Dergi Adı Bilim ve Ütopya
Dergi Tarandığı Indeksler
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 01-2002
Cilt No 96
Sayfalar 40 / 42
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
Google Scholar 7

Paylaş