| Yazarlar (1) |
Dr. Öğr. Üyesi Zeynep ÖZKANLI
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Araplarda Modern Dönem fonetik çalışmalarının temelleri ilk kez 20. yüzyılda atılmıştır. Uygulamalı fonetik bağlamında değerlendirilen çalışmalar ise 20. yüzyılın sonları ile 21.yüzyılda şekillenmiştir. Uygulamalı fonetik, fonetik biliminin verilerini kullanarak bir dile ait dil bilgisi kurallarını açıklamayı hedefleyen bir alandır. Fonetik, kelimeyi oluşturan en küçük birim olan sesleri ele alan bir bilim dalı olduğundan, başlıca araştırma konusu kelime olan morfoloji ile yakından ilişkilidir. Morfoloji, kelimelerin kök ve ek yapısını, kelime türetme ve çekimleme gibi olguları inceleyen bir bilim dalıdır. Kelimenin uğradığı yapısal değişikler, kelimeyi oluşturan sesler üzerinde de etkili olmaktadır. Bu etki, benzeşme, aykırılaşma ve göçüşme gibi ses olayları üzerinde gözlemlenebilmektedir. Bu nedenle, uygulamalı fonetik denildiğinde akla ilk olarak bir dilin morfolojik yapısına dair çözümlemeler gelebilmektedir. Modern Standart Arapçanın morfolojisinde fiiller ve bu fiillerin zaman formları önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle farklı türde ünlü dizilimine sahip muʿtel fiiller ve bu fiillerin zamana göre bükümlendiklerinde kendilerini oluşturan seslerde, diğer kelime türlerine kıyasla daha fazla değişiklik meydana gelmektedir. MSA'nın fonetiğine dair kaleme alınan eserlerde, bu değişikliklerin, fonetik biliminin verilerinden faydalanılarak benzeşme, aykırılaşma ve göçüşme gibi ses olaylarından hangilerine karşılık geldiği bilgisine ulaşılabilmektedir. Ancak bu ses değişikliklerine, ötümlüleşme, ötümsüzleşme v.b gibi seslerin fonetik özelliklerinden hangilerinin sebep olduğu bilgisi araştırılmaya ihtiyaç duyulan bir alan olarak varlığını sürdürmeye devam etmektedir. Bu çalışmada, uygulamalı fonetik biliminin argümanları kullanılarak, muʿtel fiil türlerinden etken çatılı ecvef fiillerin, geçmiş zamana göre bükümlendiklerinde, fiil köklerini oluşturan seslerde ne gibi ses değişiklikliklerinin meydana geldiği tespit edilecek olup, bu değişikliklerin sebepleri Arapçanın parçalı ve parçalarüstü sesbirimlerinden faydalanılarak gerekçelendirilecektir. Nitel araştırma türlerinden biri olan durum çalışması türünde gerçekleştirilen bu makalede, ihtiyaç duyulan bilgilerin elde edileceği başlıca veri kaynağı, 21. yüzyıl Arap dilbilimcilerinden Dâvud Abduh'un (1931- 2024) iki ciltten oluşan Dirâsât fî ʿİlmiˈl-Eṣvâtiˈl- ʿArabî isimli çalışmasıdır. Bu çalışmaya ek olarak Klasik Dönem'de Arapçanın dil bilgisine dair kaleme alınan eserler ile Modern Dönem Arap fonetikçilerinin alana ilişkin kaleme aldığı eserlerden de faydalanılacağından bu makale çalışmasında literatür taraması yöntemi de kullanılacaktır. |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayınlanan tam makale |
| Dergi Adı | Turkish Studies - Language and Literature |
| Dergi ISSN | 2667-5641 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 06-2024 |
| Cilt No | 2 |
| Sayı | 19 |
| Sayfalar | 775 / 791 |
| Doi Numarası | 10.7827/TurkishStudies.76292 |
| Makale Linki | https://turkishstudies.net/language?mod=tammetin&makaleadi=&makaleurl=b05d97ba-2927-4924-a2b0-83f8c4583851.pdf&key=76292 |
