Yazarlar (1) |
![]() Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Özbekistan’ın bağımsızlığını kazanmasıyla birlikte millî kimlik, millî kültür, millî benlik, gelenek görenek gibi kavramlar gerçek anlamıyla hayat bulmaya başlamış ve Özbek Türkçesinin her açıdan geliştirilmesi bir devlet siyaseti hâlini almıştır. Aynı zamanda Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte her alanda gelişme gösteren Türk Devletleri arasındaki ilişki de artmaya başlamış, buna bağlı olarak da bir devlete çeşitli alanlarda hizmet etmiş bilim insanlarının tanınması ve tanıtılması bir ihtiyaç hâline gelmiştir. Özbekistan’da millî uyanış devri olarak tarih sayfalarına giren 20. yüzyılın ilk çeyreği, bu dönemde çeşitli faaliyetlerde bulunan vatanperver bilim insanlarının millî ruhun uyanması, geliştirilmesi hususunda dile verdikleri önemin açıkça görüldüğü dönemdir. Çünkü söz konusu dönemde yaşayan Özbek aydınları, ana dilin bir milletin benliğinin ve kültürünün en temel yapı taşlarından biri olduğunu anlamışlardır. Bu sebeple Ceditçilik çatısı altında Özbek Türkçesinin gelişimi için çeşitli çalışmalara başlamışlardır. Özellikle Özbek Türkçesinin edebî normlarını, Özbek Türkçesine ait özellikleri belirlemek amacıyla çalışmalar yapmışlardır. Türk Dünyasının en önemli yenilik hareketlerinden olan Ceditçilik Hareketinin önemli vekillerinden birisi olan Aşurali Zohiri’nin siyasi faaliyetlerinin yanı sıra dilbilim alanındaki çalışmaları da önemli yer tutar. Zohiri, 1900’lü yılların başlarında matbaa, eğitim, dilbilim, eski edebiyat, gazetecilik ve diğer kültürel sahalardaki çalışmalarıyla dikkat çekmiştir. Bu çalışmada Cedit Hareketi liderlerinden olan Aşurali Zohiri’nin sosyo-politik faaliyetleri, çeşitli alanlarda yapmış olduğu çalışmaları ve Özbek milletinin özgürlüğü için vermiş olduğu mücadele incelenecektir. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayınlanan tam makale |
Dergi Adı | Turk Kulturu lncelemeleri Dergisi |
Dergi ISSN | 2822-2466 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 07-2024 |
Sayı | 51 |
Sayfalar | 279 / 296 |
Doi Numarası | 10.24058/tki.2024.508 |
Makale Linki | https://doi.org/10.24058/tki.2024.508 |