img
موقف الإمام البيضاوي (ت 685 هـ) من النحوين البصري والكوفي ومصطلحاتهما/ İmam Beydâvî’nin Tefsirinde Basra ve Kûfe Nahiv Ekollerine ve TerimlerineBakışı    
Yazarlar
Dr. Öğr. Üyesi Ihab Said Ibrahim IBRAHİM
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Özet
Beydâvî (ö. 685 h.), İslam ve Arap mirasının en parlak tefsircilerinden biri kabul edilmektedir. Tefsiri olan Envâru't-tenzil ve esrâru't-te'vîl yaygın ve bilinen tefsirlerden birisidir. Bu eser, talebe ve hocalar nezdinde büyük bir kabul görmüştür. Beydâvî tefsirinde, Kur'an-ı Kerim'in ayetlerini tefsir ederken Arap dili ve belağatı ile ilgili ilimlerden sarf, iştikak, bedii, beyan gibi birçok konuya değinmiştir. Önemli âlimlerin bu eser hakkında ilmi çalışma yapmış olmaları bu eserden müstağni olunamayacağının en önemli delili olarak önümüzde durmaktadır. Şihab Hafacî, Konevî, Kadızâde başta olmak üzere sayıları yüzü geçen âlimlerin hâşiyeleri bunu desteklemektedir. Tefsirdeki rolüne ilave olarak, Beydâvî'nin iki meşhur nahiv ekolü ile alakalı konumunu da ortaya koymak gerekmektedir. Bunlar Basra ve Kûfe ekolüdür. Çalışmamızda, Beydâvî'nin bu ekollerden hangisine yakın olduğu ve bu ekollerin kullandığı edebi terimlerden hangilerine eserinde yer verdiği üzerinde durulmuştur. Çalışmamızda öncelikli olarak Basralı ve Kufeli nahivcilerin ayrılığa düştüğü konularda Beydâvî'nin konumu ele alınmıştır. Basralı ve Kufeli nahivcilerin ihtilafa düş- tükleri konulara bakıldığında Beydâvî'nin, Basralı nahivcilere meylettiği görü- lür. Bu araştırmada ayrıca, Beydâvî'nin bu iki nahiv ekolünün ihtilaflarını ele alış biçimleri ortaya konulmuştur. Çalışmamızda ayrıca Kufeli ve Basralı nahivcilerin kullandığı edebi ıstılahların Beydâvî'nin tefsirinde kullanımına da yer verilmiştir. Beydâvî'nin edebi üslup ve tarzlardan hangisini seçtiği, Beydâvî'nin kullandığı tarzların Basra ve Kufe ekollerinden hangisine yakın olduğu gibi hususlar da değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Çukurova Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi Dergisi
Dergi ISSN 1303-3670
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Arapça
Basım Tarihi 01-2016
Cilt No 16
Sayı 2
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları

Paylaş