Yazarlar |
Öğr. Gör. Aysel SAĞMEN NACAR
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
"Tabula rasa", "boş levha" olarak bilinen ve düşünür John Locke tarafından öne sürülen, ünlü felsefeci John Stuart Mill tarafından da desteklenen bir kavramdır. Her iki düşünür de bir çocuğun zihninin boş bir levha olduğunu, onun yetiştirilme halinin nasıl bir birey olacağını belirleyebileceğini ileri sürmektedir. Bu noktada bir çocuk doğru yetiştirilirse onun dahi olma şansı yüksektir. John Stuart Mill, mutluluk anlayışı ve fayda kapsamında en yüksek mutluluk ve en yüksek fayda ilkesini, ahlakın başlangıç noktası olarak kabul ederken, bireyin eylemlerini bu ilkeler kapsamında değerlendirmektedir. Mill, faydacı anlayışını hayatının her alanına uygulayan bir birey olarak insanların tıpkı bir ağaca benzediğini ifade etmiştir. Bu benzetmeyi şu şekilde açıklamaktadır; eğer bir ağaca bulunduğu ortam içinde yeterli imkanlar sunulur ise doğru yerde büyüyerek potansiyeline ulaşabildiği, yeterli imkân sunulmaz ise eğri, zayıf ve yetersiz olacağının altı çizilmiştir. Bu benzetme insan üzerine uygulandığında, insanların gelişebilmeleri için imkân verildiğinde, bireyin ve toplumun ilerlemesine olanak sağlanmış olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmaya, bireyin gelişimi ve ilerlemesi noktasında yapılması gerekenleri faydacılık ilkesi ile yorumlayan John Stuart Mill'in felsefesi ışık tutmuştur. Bu açıdan çalışmanın temel amacı öncelikle Mill'in tabula rasa anlayışı ve faydacı ahlâk anlayışı genel hatları ile ele alınmış, sonrasında fayda ilkesinin Mill'in faydacı ahlâk anlayışı içindeki yeri, belirtilen ilke kapsamında geliştirdiği; mutluluk kavramı, haz, değer, özgürlük, kavramları incelenmiştir. Çalışma kapsamında Sanjay Leela Bhansali'nin "Black" filmi betimsel analiz yöntemine göre analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, yönetmenin filmde öne çıkardığı noktalar ile Mill'in tabula rasa, faydacı ahlak ve özgürlükçü anlayışının birleştiği noktalar ortaya çıkarılmıştır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Diğer hakemli ulusal dergilerde yayımlanan tam makale |
Dergi Adı | Uluslararası Akademik Çalışmalar Dergisi |
Dergi ISSN | 2792-0208 |
Dergi Tarandığı Indeksler | Google Schoolar, İdealonline, DRJI |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 11-2024 |
Cilt No | 4 |
Sayı | 1 |
Sayfalar | 45 / 54 |
Makale Linki | https://jacademia.com/index.jsp?mod=tammetin&makaleadi=&makaleurl=bbccc81b-b8e6-447c-9217-55c1d126c784.pdf&key=78970 |