| Yazarlar (1) |
Dr. Öğr. Üyesi Murat BATUR
Türkiye |
| Özet |
| İslam’ın şiddeti teşvik eden baskıcı bir din olduğu düşüncesinin etkileri, günümüzde Müslüman azınlıkların ötekileştirilmesinden askeri müdahalelerin gerekçelendirilmesine değin birçok alanda izlenebilir. Bununla birlikte benzer tezlere yönelik eleştirel yaklaşımlar da yok değildir. Ancak bu eleştiriler İslam’ın şiddetle ilişkisine dair yaygın söyleme karşı argümanlar üretse de bu söylemin modern öznelerde neden bu kadar kolay yankı bulabildiğini yeterince açıklayamamaktadır. Bu çalışma, söz konusu açığı kapatmak üzere, “dini şiddete” yönelik modern toplumların tepkilerini anlamak için modern öznelliklerin şekillenme koşullarına bakmak gerektiğini önermekte ve dini şiddet anlatısını kendi içinde anlamak yerine; kavramsal, kurumsal ve tarihsel bağlamı içerisinde çözümlemeye odaklanmaktadır. Bu amaçla makale, eleştirel sekülerizm ve postkolonyal/dekolonyal bir yaklaşımı benimseyerek bir soy kütüğü çalışması olarak okunmalıdır: İlkin Avrupa içi bir gelişme olarak modern devlet, “Avrupa Din Savaşları”nda görülen “dini şiddet” mitiyle kurulmuştur. Orada ortaya çıkan şiddeti “dini” olarak tanımlayabilmek ise din kavramının modern dönemde belirli dönüşümleri geçirmesiyle mümkün hale gelmiştir. Ayrıca bu gelişmelerin de gömülü olduğu bir “modern zaman rejimi” ortaya çıkmış ve bunun içinde din, geçmişin bir dinamiği olarak konumlandırılarak modern öznellik için zamansal bir öteki işlevi görmüştür. Avrupalı sömürgeci “keşifler” ile zamansal ve mekansal atıfların iç içe geçtiği ve Batılı olmayan coğrafyaların çeşitli düzeylerde geri kalmışlığı temsil ettiği bir kolonyal modern zaman-mekan rejimi ortaya çıkmıştır. Bu karşıtlıkların kurulabilmesi için tutarlı, bütünlüklü ve kontrast üzerine kurulan öznellikler inşa edilmişse de hem modern hem de diğer öznellikler doğaları gereği aslında müphemdirler ve çoklu referanslar içermektedirler. Buradan hareketle “cihatçı terör” de dahil olmak üzere modern dönem şiddetinin önemli bir kısmını üreten şeyin tam da bu tutarlılığa ve bütünlülüğe zorlayan öznellik inşaları olduğunu söylemek dahi mümkündür. |
| Anahtar Kelimeler |
| Colonialism | Modernity | Religion | Secularism | Violence | Time | Space |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | ESCI dergilerinde yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | İnsan ve Toplum |
| Dergi ISSN | 2602-2745 Wos Dergi |
| Dergi Tarandığı Indeksler | ESCI, TR Dizin |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 01-2025 |
| Cilt No | 15 |
| Sayı | 1 |
| Sayfalar | 179 / 203 |
| Doi Numarası | 10.12658/M0759 |
| Makale Linki | https://www.insanvetoplum.org/online-first/m0759 |
| Atıf Sayıları |
