Yazarlar (1) |
![]() Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
Özet |
Türk sineması, köklü bir geçmişe sahip zengin bir kültürel mirası temsil etmektedir. 1914 yılında çekilen Ayastefanos'ta Bir Rus Abidesi’nin Yıkılışı adlı ilk Türk filmiyle başlayan bu serüven, zamanla farklı dönemleri ve üslupları bünyesine katarak gelişimini sürdürmüştür. Bu bağlamda, 1950’lerde ortaya çıkan Yeşilçam dönemi, Türk sinemasının altın çağlarından biri olarak öne çıkmaktadır. 1990’lı ve 2000’li yıllara gelindiğinde ise, yeni anlatı biçimlerini benimseyen auteur yönetmenler aracılığıyla Türk sineması kendine özgü bir atmosfer oluşturmaya devam etmiştir. Bu çalışma da Reha Erdem’in auteur kimliğini incelemeyi ve bu kimlikle sinemada edindiği yeri irdelemeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, Sarris’in auteur kuramı çerçevesinde, yönetmenin farklı dönemlerine ait filmleri amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. A Ay (1988), yönetmenin ilk uzun metraj filmi olması açısından sinematografik üslubunun temellerini atması bakımından önem taşımaktadır. Kaç Para Kaç (1999), kent ve kapitalizm ilişkisini ele alan ve birey-toplum çatışmasını merkeze alan önemli yapımlardan biridir. Korkuyorum Anne (2004), bireyin toplumsal bağlamda varoluşsal sıkışmışlığını ve aidiyet arayışını sorgulayan yapısıyla yönetmenin anlatı geleneğinin önemli bir parçasıdır. Beş Vakit (2006), kırsal yaşama dair bakış açısını derinleştiren ve çocukluk üzerinden kurduğu anlatıyı pekiştiren bir film olup, doğayla iç içe geçmiş geleneksel yapılar içinde sıkışan karakterleri ele alması açısından yönetmenin sinema dili içinde önemli bir yer tutmaktadır. Hayat Var (2008), Erdem’in karakterleri doğa ve kentle ilişkilendirme biçimini en güçlü şekilde yansıtan filmlerden biridir. Kosmos (2010) ise, doğa, insan ve toplum arasındaki çatışmayı en yoğun şekilde işleyen ve Erdem’in auteur kimliğinin zirve noktasına ulaştığı yapımlardan biri olarak değerlendirilmektedir. Elde edilen veriler, siluet sahnelerin, geniş açılı çekimlerin, doğa- insan ilişkisi ve bireyin yalnızlığını ele alan temaların Erdem’in filmlerinde tekrarlayan motifler olduğunu ortaya koymuştur. Saptanan bu özellikler; tematik/teknik süreklilik ve biçimsel özgünlük açısından yönetmenin auteur kimliğini pekiştiren en önemli unsurlar arasında yer almaktadır. |
Anahtar Kelimeler |
Makale Türü | Özgün Makale |
Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayınlanan tam makale |
Dergi Adı | Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi |
Dergi ISSN | 2149-0643 |
Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
Makale Dili | Türkçe |
Basım Tarihi | 06-2025 |
Sayı | 35 |
Sayfalar | 237 / 263 |
Doi Numarası | 10.56597/kausbed.1608536 |
Makale Linki | https://doi.org/10.56597/kausbed.1608536 |
Atıf Sayıları |