img
img
Coğrafı̇ İşaretlı̇ Gastronomı̇k Ürünlerı̇n Glütensı̇z Beslenme Tarzına Uygun Gelı̇ştı̇rı̇lmesı̇ (Batı Karadenı̇z Örneğı̇) The Adaptation of Geographically Indicated Gastronomic Products to a Gluten-Free Diet (The Case of The Western Black Sea Region)    
Yazarlar (2)
Arş. Gör. Dr. Demet GÜNER Arş. Gör. Dr. Demet GÜNER
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Dr. Öğr. Üyesi Hakkı ÇILGINOĞLU Dr. Öğr. Üyesi Hakkı ÇILGINOĞLU
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Devamını Göster
Özet
Bu çalışmada, Batı Karadeniz Bölgesi’ne ait coğrafi işaretli yiyeceklerin glütensiz muadillerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. İlk aşamada, glütensiz versiyonlarına yönelik talebin en yüksek olduğu ürünleri belirlemek üzere Instagram üzerinden bir ön anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Glüten hassasiyeti bulunan 322 katılımcının yanıtlarına göre, bölgedeki her il için en çok talep edilen birer coğrafi işaretli ürün seçilmiştir. Belirlenen yedi geleneksel ürün için, biri doğal glütensiz ham maddelerle, diğeri ticari glütensiz un karışımı ile olmak üzere toplam 14 farklı glütensiz reçete geliştirilmiştir. Duyusal değerlendirmeler, 17 Ekim-4 Kasım 2023 tarihleri arasında eğitimli panelistlerce yürütülmüş ve toplam 218 veri birimi elde edilmiştir. Her ürün, görünüş, tat, koku, doku ve genel izlenim gibi kriterler üzerinden puanlanmıştır. Elde edilen veriler Microsoft Excel® yazılımı ile analiz edilmiş; ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanmış, sonuçlar örümcek ağı grafiklerinde görselleştirilmiştir. Ayrıca, her bir duyusal kriter için farklı reçeteler arasında istatistiksel anlamlılık düzeylerini belirlemek amacıyla tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve bağımsız örneklem t-testi uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, bazı duyusal özellikler açısından reçeteler arasında anlamlı farklar bulunduğu tespit edilmiştir. Genel değerlendirmede, Akçakoca mancarlı pide, Safranbolu kıtırı, Bartın gözlemesi ve Bolu patatesli ekmeği, en yüksek duyusal kabul düzeyine ulaşan ürünler olmuştur. Bu bulgular, glütensiz versiyonların hem geleneksel tatları koruyabileceğini hem de kapsayıcı bir gastronomi anlayışıyla yeniden yorumlanabileceğini ortaya koymuştur.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayınlanan tam makale
Dergi Adı Journal of gastronomy, hospitality and travel (Online)
Dergi ISSN 2619-9548
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 06-2025
Cilt No 8
Sayı 2
Sayfalar 764 / 790
Doi Numarası 10.33083/joghat.2025.525
Makale Linki https://www.researchgate.net/publication/393202354_Cografi_Isaretli_Gastronomik_Urunlerin_Glutensiz_Beslenme_Tarzina_Uygun_Gelistirilmesi_Bati_Karadeniz_Ornegi_The_Adaptation_of_Geographically_Indicated_Gastronomic_Products_to_a_Gluten-Free_Diet_The_