img
img
Bilişim Sistemlerinden Delil Elde Edilmesine Yönelik İşlemler (CMK m. 134) Hakkında Bir Değerlendirme    
Yazarlar (1)
Dr. Öğr. Üyesi Şenel SARSIKOĞLU Dr. Öğr. Üyesi Şenel SARSIKOĞLU
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Devamını Göster
Özet
Bilişim sistemlerinin insanların günlük rutininde yaygın olarak kullanımı, herhangi bir bilgisayar kaydından adres, telefon ve banka hesapları gibi çok sayıda bilgiye ulaşılmasını temin etmektedir. Söz konusu elektronik verilerin kişisel veri niteliğinde olması, özel hayatın gizliliği bağlamında hukuki tartışmalara sebep olmaktadır. Bu durum, klasik koruma tedbirlerinin yanında bilişim sistemlerinden verilerin elde edilmesine yönelik yeni araştırma yöntemlerinin uygulandığı kendine has bir delil hukuku doğurmuştur. Zira elektronik devrelerden oluşan bilgisayar verilerinin, ancak elle tutulabilir ve gözle görülebilir hale getirildikten sonra ceza muhakemesinde delil olarak kullanılabilmesi mümkündür. Öte yandan anayasal hükümlere göre temel hak ve hürriyetlere müdahale oluşturan, içerisinde arama, kopyalama ve elkoyma işlemlerini barındıran bu tedbirlerin kanun ile ayrıntılı ve açık bir şekilde düzenlenmesi zorunludur. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) 134. maddesine göre; “bir suç dolayısıyla yapılan soruşturmada, somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı ve başka surette delil elde etme imkânının bulunmaması halinde, hakim veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısı tarafından şüphelinin kullandığı bilgisayar ve bilgisayar programları ile bilgisayar kütüklerinde arama yapılmasına, bilgisayar kayıtlarından kopya çıkarılmasına, bu kayıtların çözülerek metin hâline getirilmesine” karar verilebilir. Bununla birlikte, detaylı hükümlere yer vermesi gereken ve zikredilen koruma tedbirlerinin öngörüldüğü kanun maddesi kapsamlı olarak düzenlenmemiş ve uygulamada ortaya çıkan sorunlara cevap vermede yetersiz kalmıştır. Söz konusu maddede yapılan değişiklikler de eleştirilere maruz kalmaya devam etmektedir. Çalışmamızda bilgisayar verilerinden delil elde edilirken başvurulan koruma tedbirlerine ilişkin olarak doktrin ve uygulama açısından yargısal içtihatlar ışığında değerlendirmelerde ve eleştirilerde bulunulması ile kanuni düzenlemede yer verilen hükümlerin hukuk devleti ilkesi bakımından yaratabileceği muhtemel problemlere ve çözüm önerilerine yer verilmesi amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayınlanan tam makale
Dergi Adı İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
Dergi ISSN 2148-6883
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 06-2025
Cilt No 12
Sayı 1
Sayfalar 283 / 318
Doi Numarası 10.46547/imuhfd.2025.12.1.8
Makale Linki https://doi.org/10.46547/imuhfd.2025.12.1.8