img
img
Psikiyatri Kliniğinin Nörobiyolojisi: Travma Odaklı Bakımdan Yapısal Yetkinliğe Geçiş ve Terapötik Ortamın Epigenetik Etkileri   
Yazarlar (1)
Dr. Öğr. Üyesi Yasemin ÖZEL Dr. Öğr. Üyesi Yasemin ÖZEL
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Devamını Göster
Özet
Porges’ in Polivagal Teorisi, insan otonom sinir sisteminin çevresel güvenlik veya tehlikeyi" nörosepsiyon" adı verilen bilinçdışı bir süreçle sürekli taradığını ortaya koymaktadır. Bu perspektiften bakıldığında, bir psikiyatri kliniği; mimarisi, rutinleri ve sosyal dinamikleriyle, yalnızca bir iyileşme mekânı değil, aynı zamanda potansiyel bir nörobiyolojik tehdit alanı olarak da işlev görebilir. Mevcut" Travma Odaklı Bakım"(TOB) yaklaşımları önemli bir ilerleme olsa da, uygulamada sıklıkla bireysel farkındalık düzeyinde kalarak, iyatrojenik stresi besleyen kurumsal yapıları göz ardı etme riski taşımaktadır. Bu kavramsal çalışma, TOB’nin ötesine geçerek, klinik ortamı “Yapısal Yetkinlik”(Structural Competency) merceğinden polivagal bir perspektifle yeniden analiz etmeyi ve kliniğin kendisini aktif bir terapötik araç olarak tasarlamayı önermektedir. Bu modelde psikiyatri hemşiresi, bir “terapötik ortam nöroregülatörü” olarak konumlanır. Hemşirenin görevi; personelin ses tonu (prosodi), hastanın otonomisini destekleyen işbirlikçi dil kullanımı, kişisel alana saygı ve öngörülebilir rutinler gibi mikro ve makro çevresel faktörleri modüle ederek hastanın ventral vagal kompleksini aktive etmektir. Amaç, amigdala temelli tehdit algısını yatıştırmak ve sosyal bağlanma hissini teşvik etmektir. Sonuç olarak bu çalışma, psikiyatri kliniğini potansiyel bir “yapısal şiddet” veya yeniden travmatizasyon alanı olmaktan çıkarıp, hastaların iyileşme yörüngelerini pozitif epigenetik modülasyon potansiyeliyle destekleyen, bütüncül bir “terapötik ko-regülasyon” sahasına dönüştürmek için somut bir çerçeve sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Bildiri Türü Tebliğ/Bildiri
Bildiri Alt Türü Tam Metin Olarak Yayınlanan Tebliğ (Uluslararası Kongre/Sempozyum)
Bildiri Niteliği Alanında Hakemli Uluslararası Kongre/Sempozyum
Bildiri Dili Türkçe
Kongre Adı Abant 5th Internatıonal Conference on Current Academic Studies
Kongre Tarihi 18-07-2025 / 20-07-2025
Basıldığı Ülke
Basıldığı Şehir Bolu
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları

Paylaş