| Yazarlar |
Doç. Dr. Nadir YURTOĞLU
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Bu araştırmada Zonguldak-Ereğli Kömür Havzasında 1920 ile 1960 yılları arasında üretim faaliyetlerini artırmaya yönelik yapılan çalışmalar ile bu çalışmaların neticesinde elde edilen kömür veriminin ülke ekonomisine sağladığı katkılar ele alınmıştır. İlk üretimin yapıldığı 1836'dan başlayarak 1960 yılına kadar Havzanın verimini artırmaya yönelik gerçekleştirilen modernleşme çalışmaları ile her türlü faaliyet ve icraatlar arka plan bilgisi teşkil etmesi bakımından 1836-1920 Osmanlı döneminde havzada kömür işletmeleri, 1920-1923 Milli Hükümet dönemi, 1923-1940 Cumhuriyet dönemi ve 1940-1960 Havzanın millileştirilmesi ve sonrası yaşanan gelişmeler dönemi olarak dört bölümde incelenmiştir. Bu dönemlerde kömür üretiminde yaşanan gelişmelerin milli ekonomiye sağladığı katkılar sayısal verilerle ortaya konmuştur. Çalışmanın konusu hakkında literatürde yer alan boşluklar birincil kaynakların kullanılması yoluyla doldurulmuştur. Konu incelenirken dönemin Türkiye'si ile dünyanın taşkömürü alanında yaşanan gelişmeleri göz önüne alınarak bu gelişmeler ışığında gerekli değerlendirmeler yapılmıştır. Elde edilen netice şudur;1920 yılından itibaren Havza ile ilgili yapılan yasal düzenlemelerin semeresi 1924 yılından itibaren üretimin artırılmasıyla alınmaya başlamış ancak özel teşebbüsün Havzayı rasyonel kullanamaması yüzünden kömür veriminde istenilen düzeye bir türlü erişilememiştir. Devletin Havzayı millileştirme çalışmaları öncesinde tesis ettiği Maden Tetkik Arama Enstitüsü, Etibank ve Ereğli Kömür İşletmesi gibi kuruluşların yanı sıra sonrasında kurduğu Türkiye Kömür İşletmeleri gibi kurumların devreye girmesi ve Marshall Planından alınan dış yardımlar sayesinde yapılan yatırımlarla üretim her yıl düzenli olarak artmıştır. Bu artış sayesinde kömür madeni ulaşım sektöründe, resmi kurumlar ve meskenlerin ısıtılmasında, elektrik enerjisi ve havagazı üretiminde, demir, çelik ve kimya sanayinin gelişmesinde, ihraç edilerek ülkeye döviz temin edilmesinde kullanılarak ekonomiye önemli destek sağlamıştır |
| Anahtar Kelimeler |
| Makale Türü | Özgün Makale |
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale |
| Dergi Adı | Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi |
| Dergi ISSN | 1300-0756 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 12-2016 |
| Cilt No | 16 |
| Sayı | 33 |
| Sayfalar | 211 / 256 |
| Makale Linki | http://web.deu.edu.tr/ataturkilkeleri/wp-content/uploads/2016/12/TC3BCrkiyeE28099de-Zonguldak-EreC49Fli-KC3B6mC3BCr-HavzasC4B1nC4B1n-YapC4B1sal-Analizi-1920-1960.pdf |
