img
İbrahim Edhem Pasha’nın Medhal-i İlm-i Jeoloji’ Başlıklı Makalesi   
Yazarlar
Prof. Dr. Bilal YURTOĞLU Prof. Dr. Bilal YURTOĞLU
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Özet
İbrahim Edhem Paşa’nın (1818-1893) “Medhal-i ‘İlm-i Jeoloji” başlığını taşıyanmakaleler dizisi, 1862-1865 yılları arasında Münif Paşa’nın (1830-1910) popülerbilim dergisi Mecmû‘a-i Fünûn’da tefrika edilmiştir. Münif Paşa, bu makalelerdizisini İbrahim Edhem Paşa’nın fizik, kimya ve mineralojiye dair eserlerindenve onun ‘İlm-i Jeoloji adlı kitabından derlediğini belirtmektedir. Münif Paşa,makaleye, ‘Mukaddime-i ‘ilm-i jeoloji’ başlıklı bir giriş yazmıştır. Makalede,jeolojik araştırma ve incelemeler bakımından önemli olduğu gerekçesiyleönce madde, maddenin üç hali, genel özellikleri, ısı, ışık, elektrik gibi temelfiziksel olgular hakkında bilgi verilir. Sonra yine jeolojiyle ilgili olan elementler,gazlar, gazların birbirleriyle ve diğer elementlerle oluşturduğu bileşikler,metaller, ametaller, asitler, bazlar ve tuzlar konusunda kimyasal açıklamalaryapılır. Daha sonra okyanuslar, denizler, nehirler, göller, tatlı su kaynakları,kutuplar ve buzullar tanıtılır. Makale taşlar, oluşumları, yapıları, fiziksel vekimyasal özellikler hakkında verilen bilgilerle son bulur. Bu çalışma, İbrahimEdhem Paşa’nın bugün elimizde bulunmayan jeoloji ve fen bilimleriyle ilgilieserlerinin bulunduğuna dikkat çekmekte ve jeolojiyle ilgili kitabındanyapılan derlemeyi tanıtmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Uluslararası alan indekslerindeki dergilerde yayımlanan tam makale
Dergi Adı Osmanlı Bilimi Araştırmaları
Dergi ISSN 1303-3123
Dergi Tarandığı Indeksler EBSCOhost - DOAL
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 02-2020
Cilt No 21
Sayı 1
Sayfalar 101 / 149
Doi Numarası 10.26650/oba.593733
Makale Linki . https://doi.org/10.26650/oba.593733
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
İbrahim Edhem Pasha’nın Medhal-i İlm-i Jeoloji’ Başlıklı Makalesi

Paylaş