img
Kuzey Afrika Ülkelerinin İthalatında Kaynak Ülke Çeşitlendirmesinin Yoğunlaşma Oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi Aracılığıyla Ölçümü.   
Yazarlar
Prof. Dr. Serkan DİLEK
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Ali Konak
Karabük Üniversitesi, Türkiye
Özet
Ülkeler, ülke içinde üretilmeyen ihtiyaçlarını diğer ülkelerden ithal ederek karşılarlar. 2022 yılındaki Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında ithalatın sadece bir veya birkaç kaynak ülkeden yapılmasının riski ortaya çıkmıştır. Savaş, afet vb. durumlarla karşılaşan ülkelerden yapılan ithalatın kesilmesi önemli bir risk unsurudur. Riski azaltmak için ithalatçı ülkelerin kaynak ülke çeşitlendirmesine gitmesi gerekmektedir. Ayrıca kaynak ülke çeşitlendirmesine gidilmesi pazarı daha rekabetçi hale getirecek ve uzun dönemde bölge ülkelerinin çıkarına olacaktır. Bu nedenle ülkelerin mümkün olduğunca fazla sayıda ülkeden mal ithal etmesi ve kaynak ülke çeşitlendirmesine gitmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı Kuzey Afrika ülkelerinin (Mısır, Libya, Cezayir, Tunus, Fas) ithalatta kaynak ülke çeşitlendirmesine gidip gitmediğini araştırmaktır. Bu amaçla 2001 yılından sonra piyasa yoğunlaşması ölçümlerinde kullanılan yoğunlaşma oranı (CR4, CR8) ve Herfindahl-Hirschman (HHI) endeksleri hesaplanarak yorumlarda bulunulmuştur. Çalışma sonucunda Mısır’ın kaynak ülke çeşitlendirmesini diğer Kuzey Afrika ülkelerine nazaran daha başarılı gerçekleştirdiği ortaya çıkmıştır. Kaynak ülke çeşitlendirmesi bakımından en zayıf ülke Tunus çıkmıştır. HHI değeri ortalamalarına göre Kuzey Afrika ülkelerinin tamamında düşük yoğunlaşma mevcuttur. Yoğunlaşma oranı (CR4) ortalamalarına göre ise Mısır, Libya, Cezayir ve Fas’ta orta dereceli yoğunlaşma; Tunus’ta yüksek yoğunlaşma mevcuttur. Libya, Cezayir, Tunus ve Fas’ın daha fazla kaynak ülke çeşitlendirmesine gitmesi gerekmektedir. Ayrıca Kuzey Afrika pazarında Çin, Fransa, İtalya ve İspanya gibi ülkelerin ağırlığının bulunduğu ve Türkiye’nin pazarda payını artırdığı sonuçları da ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kuzey Afrika Ekonomisi,Uluslararası Rekabet,Yoğunlaşma,Herfindahl-Hirschman Endeksi,Yoğunlaşma Oranı,Kaynak Ülke Çeşitlendirmesi,Kaynak Çeşitlendirme
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayımlanan tam makale
Dergi Adı Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi
Dergi ISSN 1306-2174
Dergi Tarandığı Indeksler TR DİZİN
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 01-2022
Cilt No 18
Sayı 1
Sayfalar 1 / 16
Makale Linki https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2410200
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları

Paylaş