img
Tûn’den Toruń’a: Tûsî Çiftine İlişkin Girift Ayrıntılar   
Yazarlar
Dr. Öğr. Üyesi Hakan ÇOŞAR
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Prof. Dr. Fatma Zehra PATTABANOĞLU
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Özet
Nicholas Copernicus ve onun İslami selefleri arasındaki olası bağlantılara ilişkin tartışmalarda, “Tûsî Çifti”, bu aktarımın gerçekliğini hem destekleyenler hem de eleştirenler tarafından sıklıkla dile getirilmiştir. Ancak daha önceki bir makalede belirttiğim gibi, Ptolemaios astronomisindeki düzensiz gök hareketleriyle başa çıkmak için İslam astronomları tarafından icat edilen diğer matematiksel aletlerle birlikte “Tûsî Çifti” de, Kopernik Güneş merkezliliğinin ortaya çıkmasında İslami astronomi ve doğa felsefesinin genel önemi düşünüldüğünde ikincil öneme sahip olabilir. Yine de Nasîrüddîn et-Tûsî’nin (597-672/1201-74) astronomik aletlerinin geliştirilmesi ve kullanılması, bize astronomik modellerin aktarımı hakkında önemli kanıtlar sunmakta ve kültürlerarası bilimsel aktarım konusunda bazı dersler vermektedir. Bundan dolayı bu makalede, ilk olarak İran’daki Azerbaycan’dan Bizans’a doğru yayılmaya başlayan ve on altıncı yüzyıla kadar devam eden bu aktarım hakkında bildiklerimizi özetlemeye çalışacağım. Bildiklerimizde hala birçok boşluk olmasına rağmen, kanıtlara dayanmak suretiyle kültürlerarası aktarım açıklamasının bağımsız ve paralel keşif varsayımından daha kuvvetli olduğunu savunuyorum.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Diğer (Teknik, not, yorum, vaka takdimi, editöre mektup, özet, kitap krıtiği, araştırma notu, bilirkişi raporu ve benzeri)
Makale Alt Türü ESCI dergilerinde yayımlanan teknik not, editöre mektup, tartışma, vaka takdimi ve özet türünden makale
Dergi Adı Hitit İlahiyat Dergisi
Dergi ISSN 2757-6957
Dergi Tarandığı Indeksler ESCI
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 12-2022
Cilt No 21
Sayı 2
Sayfalar 1475 / 1524
Doi Numarası 10.14395/hid.1138917
Makale Linki http://dx.doi.org/10.14395/hid.1138917
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
Tûn’den Toruń’a: Tûsî Çiftine İlişkin Girift Ayrıntılar

Paylaş