img
İslâm Filozoflarının Ölüm Hakkındaki Düşüncelerinde Stoacı Filozofların Etkisi   
Yazarlar
Prof. Dr. Fatma Zehra PATTABANOĞLU
Kastamonu Üniversitesi, Türkiye
Özet
İnsanlığın temel problemlerinden birisi olan ölüm, yüzyıllardır felsefecilerin, din ve bilim adamlarının üzerinde durduğu konulardan olmuştur. Sokrates ve Platon'la başlayan ruh ve ölümle ilgili tartışmalar Stoacı filozoflar tarafından geliştirilmiş, felsefe ve bilgelik sayesinde ölüm korkusunu yenmek için çareler aranmıştır. Ölüm, Stoacı filozoflar için bir korku kaynağı değil, yaşam felsefesi olarak algılanmıştır. Böylece ölüme yüklenen anlam, felsefe ile anlaşılmaya çalışılmıştır. Felsefe tarihinde pek çok meselede Epikürosçu, Stoacı, Yeni-Platoncu ve daha sonra da skolastikler aracılığıyla devam eden antik Yunan düşünce geleneğinin etkisi, İslâm düşüncesine de yansımıştır. Platon ve Aristoteles'in ruh öğretileri Stoacı ve Yeni Platoncu eklektik düşünceler tarafından geliştirilmiştir. Stoacılar ölümü, doğa yasasının bir gerekliliği olarak algılamışlardır. Bu sebeple ölüme bir çare olmadığına göre, onlar için asıl mesele ölüm korkusuna çareler aramaktır. Stoacı filozofların bu konuyla ilgili geliştirdikleri akılsal çareler, İslâm düşünürlerine de kaynaklık etmiştir. Nitekim İslâm dünyasında Kindî'nin Risâle fi'l-Hile li-def'i'l ahzân, İhvân es-Sâfâ'nın on beşinci risâlesi olan fî Hikmeti'l-mevt ve'l-hayât, İbn Sînâ'nın el-Havf mine'l-mevt, Ebû Bekr er-Râzî'nin et-Tıbbu'r-rûhânî, Gazzâlî'nin Kitabu Zikri'l-mevt ve ma ba'dehu gibi eserleri mevcuttur. Bu eserlere bakıldığında Stoacı filozoflardan özellikle Cicero, Seneca, Epiktetos ve Marcus Aurelius'un ölüm ve ölüm korkusu hakkındaki düşünceleriyle benzerlikler göze çarpmaktadır. Bu minvalde makalede Stoacı filozofların, İslâm filozoflarının ölüm ve ölüm korkusu hakkındaki düşüncelerini nasıl etkiledikleri tartışılacak ve meseleye dair değerlendirmeler yapılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Makale Türü Özgün Makale
Makale Alt Türü Diğer hakemli ulusal dergilerde yayımlanan tam makale
Dergi Adı EKEV Akademi Dergisi
Dergi ISSN 2148-0710
Dergi Tarandığı Indeksler EBSCO Discovery Service, EBSCO HOST, ASOS, İSAM, Dergipark
Makale Dili Türkçe
Basım Tarihi 11-2015
Sayı 64
Sayfalar 73 / 90
Doi Numarası 10.17753/Ekev526
Makale Linki http://www.ekevakademi.org/DergiTamDetay.aspx?ID=526&Detay=Ozet
BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Atıf Sayıları
TRDizin 3
İslâm Filozoflarının Ölüm Hakkındaki Düşüncelerinde Stoacı Filozofların Etkisi

Paylaş